Wel heel veel lijntjes, maar ze komen knap samen
[Recensie] “Wij blijven aan de boom schudden” staat te lezen op de website van de Peter R. de Vries Foundation. Deze stichting looft hoge beloningen uit voor de tip die leidt naar de oplossing van onopgeloste misdrijven. En wat misschien nog wel belangrijker is, men staat nabestaanden bij. De verdwijning van een geliefde kan het leven van nabestaanden volledig veranderen.
De beelden van de ouders van Tanja Groen bijvoorbeeld blijven op je netvlies staan. Soms komt niet huis wat vertrokken is van auteurs Jos Govaarts en Mark de Groot gaat over de verdwijning van Nathalie Schoenen en de impact die verlies heeft op mensen. Nathalie is tweeëntwintig jaar geleden verdwenen, tijdens de millenniumnacht, in Vlissingen, de plek waar ze naar de Zeevaartschool ging.
Tijdens bouwwerkzaamheden aan de Buitenhaven in Vlissingen, het voormalige terrein van de marinierskazerne worden botten gevonden. Aan een van de vingers die naar ‘de hemel wijst’ zit een ring met een rode steen.
Hugo Noot, inspecteur bij de recherche, wordt met de opsporing belast. Hij weet zeker dat het om Nathalie Schoenen gaat. Als beginnend agent was hij betrokken bij het onderzoek naar Nathalie, een zaak die hem altijd heeft beziggehouden. Destijds liep het onderzoek vast, nu zal hij niet rusten voor er klaarheid is geschapen.
Uit DNA-onderzoek blijkt dat het inderdaad om Nathalie gaat. Haar ouders worden geïnformeerd. Vader Carel is vooraanstaand politicus, opteert voor een ministerschap en is er alles aan gelegen om snel klaarheid rondom de moord op zijn dochter te krijgen. Maar welke rol spelen gebeurtenissen uit het verleden in deze zaak? En wat is er toch met die ring aan de hand? En met die ploeg arbeiders en de man voor wie ze werken?
Verlies-gemis
De auteurs hebben rondom het centrale thema verlies-en gemis een spannend verhaal opgebouwd. In die verhaallijnen komt het thema steeds terug. Govaarts en De Groot bouwen het personage van Hugo Noot zorgvuldig op. Langzamerhand kom je meer van hem te weten en een zinnetje als “Geesten uit het verleden reizen altijd met je mee” is er zo een die je aan het denken zet.
Noot is niet gelukkig in zijn relatie, heeft een moeilijke jeugd gehad en heeft een tweelingbroer Harold. Harold werd twee minuten later geboren, kreeg daarbij zuurstoftekort, met een onherstelbare hersenbeschadiging als gevolg. Hugo voelt zich schuldig: “Als hij niet was voorgedrongen bij hun geboorte, dan…had Harold…” Maar waarom is hij is toch zo eager om de moord Nathalie op te lossen?
Er zijn nog veel meer verhaallijnen en -lijntjes. Zoals die van bouwondernemer Pieter van Bruggen, die alleen maar ex-criminelen in dienst heeft. Zijn onderneming is weer totaal afhankelijk van Alain Kapriani, die ook weer een verhaal van gemis kent. Al deze lijntjes komen uiteindelijk – en dat is knap gedaan – op een logische manier bij elkaar en leiden tot een ontknoping die je echt niet aan ziet komen.
Perspectief
Het verhaal is in drie grote delen opgedeeld en speelt tussen 17 maart en 18 april 2022. In het eerste deel wordt de zaak neergezet, vervolgens vindt de ontwikkeling van het verhaal in het tweede deel plaats en het plot in het slotdeel. De detective – je kunt spreken van een who-dunnit, why-dunnit en how-dunnit – krijgt dynamiek door de verschillende vertelperspectieven af te wisselen. Daardoor krijg je zicht op de personages en hun dilemma’s. De personages zijn levensecht. Zo krijgt de zucht naar sensatie vorm met tv-opsporingsjournalist Maarten van der Klau “met een ego dat even desastreus is als de klimaatsverandering voor de gletsjers in de Himalaya. Wanneer die zich terugtrekken wordt pas het puin dat ze achterlaten zichtbaar”.
Wat te veel
Door allerlei plotwendingen, intriges, cliffhangers, verwijzingen, vragen die personages zich stellen wordt de spanning goed vastgehouden. Maar was het niet beter geweest om het verhaal wat compacter te maken: weer nieuwe personages die met verlies te kampen hebben gehad vermoeien. Het verhaal waaiert soms ver uit.
De personages worden wel mooi, psychologisch uitgewerkt, maar de verbeelding van de lezer had meer aan het werk gezet kunnen worden. ‘Show en don’t tell so much’, zou ik zeggen. Soms doen ze het prima. Bijvoorbeeld bij projectontwikkelaar Peter van Bruggen: “De toon in zijn eerste woorden is net zo scherp als de vouw in zijn pantalon.”
Humor zorgt voor ‘lucht’ in het verhaal. De auteurs brengen ook leuke details in hun verhaal. Zo staat er in een boekenkast het boek Krassels. En dat werd geschreven door Jos Govaarts. Als je het boek gelezen hebt en je leest dan de eerste twee bladzijdes opnieuw, dan valt ook dit puzzelstukje op zijn plek.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
