Betekenisvolle taalverschuivingen
[Recensie] Socioloog Christien Brinkgreve zocht voor Taalkracht de samenwerking met onder meer Paul Verhaeghe (voorwoord), Trudy Dehue, Adriaan van Dis, Eric Koenen en Jim van Os.
De mening van de schrijvers van Taalkracht is unaniem; ons taalgebruik verandert. In Taalkracht presenteert een rijk palet aan schrijvers betekenisvolle taalverschuivingen. Taalkracht waarschuwt en enthousiasmeert, roept op en geeft duiding. Een boek voor iedereen die beter wil begrijpen hoe woorden onze werkelijkheid maken en breken.
“Woorden geven duidelijkheid. Ze preciseren waar we het over willen hebben en helpen ons communiceren. Althans, meestal. Soms werken woorden en begrippen juist verwarrend. Dan maskeren ze waarover écht gesproken zou moeten worden. Ze vertroebelen het gesprek of zetten mensen op het verkeerde been.”- Manja Bomhoff.
Diverse woorden en termen zijn vandaag de dag niet langer ‘toelaatbaar’, althans in de opinie van velen van ons. Anderen verzetten zich daar weer hevig tegen, zodat er zo nu en dan een ware taalstrijd woedt. Woorden kunnen onze werkelijkheid maken en breken. Woorden zijn tegelijkertijd ook de spiegel van wat er zich met ons en in ons afspeelt: verschuiving van waarden, machtsverhoudingen, conflicten over onze identiteit, over het verleden en over de toekomst. Taalgebruik in een context zien verklaart veel over de woordenstrijd die haast dagelijks wordt gevoerd.
“Veel weettaal hangt samen met reïficatie, ofwel verdinglijking: dit is het fenomeen waarbij iets abstracts wordt opgevat als iets concreets, ‘een ding’, iets wat werkelijk bestaat. In de psychiatrie is dit ‘ding’ vaak een aandoen-ding. Een ding waardoor je aangedaan kunt zijn.” – Bram de Ridder, Maria Groen-Blokhuis, Brank van Hulst.
Taalkracht biedt een aantal zeer verhelderende bijdragen over herkenbare taalverschuivingen in een actuele maatschappelijke context. Woorden kunnen niet los gezien worden van de wereld waarin ze worden gebruikt.
Kortom, Taalkracht is een uiterst boeiend boek voor de taalliefhebber.
—
Eerder verschenen op Hanneke Tinor-Centi
