"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Van nature

Maandag, 23 januari, 2023

Geschreven door: Marcel van Ool, Marieke Schatteleijn
Artikel door: Evert van der Veen

Onze nationale parken

[Recensie] Ons land kent 21 nationale parken, waarvan de meeste nog van vrij recente datum zijn, namelijk eind vorige en begin deze eeuw. De teksten in het boek Van nature worden vergezeld door fraaie foto’s, waarbij vooral de macrofotografie maar ook de fotografie vanuit de lucht (drones waarschijnlijk) opvallend mooi is.

Het boek opent met een korte terugblik op ontwikkelingen in onze natuur en de wijze waarop wij deze beheren. Oorspronkelijk was het doel ‘houden wat je hebt’ maar dit is sinds de jaren 80 van de vorige eeuw doorontwikkeld naar ‘de natuur beheert de natuur’, waarmee het zelfsturende en corrigerende vermogen van natuurlijke processen wordt bedoeld. Natuurbeheer heeft tegenwoordig meer oog voor de vanzelfsprekende natuurlijke samenhang in bepaalde gebieden.

Enkele parken uitgelicht
Het nationaal park Veluwezoom is het oudste park van ons land en is in 1930 ingesteld. Bekend is hier de Posbank met zijn voor ons land grote hoogteverschillen (maximaal 100 meter).

De luchtopname van De Alde Feanen is prachtig. Interessant is hier de geschiedenis van vervening waardoor dit gebied is ontstaan.

Boekenkrant

Het nationaal park Hollandse Duinen is in oprichting en bestrijkt het gebied van Hoek van Holland tot de noordelijke provinciegrens van Zuid-Holland. Opvallend is hier de Zandmotor, een experimenteel maar succesvolle vorm van kustbescherming omdat de duinen vaak zwaar te lijden hebben onder afslag door stormen.

Het nationaal park Lauwersmeer bestaat sinds 1969 en heeft een boeiende ontwikkeling doorgemaakt.

In nationaal park De Hoge Veluwe dat sinds 1935 bestaat, bevinden zich het vermaarde Kröller-Muller museum en het St. Hubertus jachthuis van architect Berlage.

Het nationaal park Weerribben-Wieden is het grootste laagveenmoeras in het noordwesten van Europa. Tot in het begin van de 20e eeuw werd hier veen afgegraven en tot turf gedroogd. In dit gebied komt de zeldzame grote vuurvlinder voor. Zie voor meer achtergronden het prachtige fotoboek Het land van de grote vuurvlinder.

Het nationaal park De Biesbosch is in 1421 ontstaan door de St. Elisabethvloed en was tot de bouw van de Deltawerken een gebied met volledige eb en vloed.

Het nationaal park De Meinweg heeft breukvlakken in de aardkorst. In 1992 vond hier een aardbeving van 5.6 op de schaal van Richter plaats .

Liefde voor natuur
Uit alles spreekt de liefde van de auteurs voor natuur en deze nationale parken in het bijzonder. De teksten zijn leerzame impressies van deze gebieden en de flora en fauna die we daar aantreffen.

Er is zorg over actuele ontwikkelingen als gevolg van klimaatverandering met – te grote en langdurige – droogte als gevolg maar het ‘natuurgeluk’ overheerst in dit boek en naast de boeiende verhalen stralen de foto’s die vreugde ook volop uit.

Bij ieder park worden oppervlakte, flora en fauna, jaar van erkenning als nationaal park genoemd.

Marcel van Ool is kunsthistoricus en voert in dit boek Van nature gesprekken met boswachters over het nationale park waarin zij werkzaam zijn. Hierin komen de geschiedenis en het natuurbeheer ter sprake. Marieke Schatteleijn is boswachter en werkt mee aan het tv progamma Binnenstebuiten. Zij vertelt bij ieder nationaal park over haar persoonlijke ervaringen, spreekt wensen uit over de toekomst van de natuur in ons land en geeft tips voor bezoekers. Van nature is uitgegeven in samenwerking met Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Nationale Parken Bureau en Daan Vermeer van Buiten-Beeld.

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow