"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Veghtlust

Vrijdag, 28 mei, 2021

Geschreven door: Merel Cooijmans
Artikel door: Liliën LP

Het boek had veel compacter kunnen zijn

[Recensie] Veghtlust is het debuut van Merel Cooijmans dat ze in eigen beheer heeft uitgegeven. Het verhaal gaat over de alleenstaande vader Ron Veghter. Dochter Ebbe is negentien en gaat het huis verlaten om samen te wonen met haar vriend Tobias. Ron heeft een hekel aan Tobias en mag hem niet. Is het omdat hij werkelijk niet te vertrouwen is of zou niemand goed genoeg zijn voor zijn dochter?

Rons vrouw, Ebbe’s moeder heeft het gezin jaren geleden verlaten. Ron gelooft dat ze elk moment kan terugkomen en denkt steeds weer aan haar als zijn vrouw om dan te bedenken dat het zijn ex-vrouw is. Het weekend voor Ebbe het huis uit gaat, gaan ze kamperen. Ebbe is typisch een meisje van deze tijd. Ze lijkt praktisch vergroeid te zijn met haar mobiel. Ze zit constant op haar telefoon berichtjes te versturen en haar GSM pingt om de haverklap. Het zou netjes zijn geweest om haar toestel op stil te zetten, maar zo denken tieners niet. Zielig is het wel voor vader Ron die nog hoopt op een laatste weekend samen voordat alles verandert. Ebbe kan echter niet wachten voor ze met Tobias kan samenwonen en wil eerder weg. Ron heeft het erg moeilijk mee, maar hij geeft toe.

De allereerste scène van het verhaal, de wijze waarop Ron aandacht heeft voor zijn dochter in bad, geeft mij geen prettig gevoel. Hoe hij haar lichaam beschrijft en haar mooie rode haren zijn in mijn ogen niet vaderlijk. Hij bedoelt het wel zo, maar omdat Ebbe veel op haar moeder Jolien lijkt, is het gewoon verontrustend om het lezen. Ik merk dat vaker op in het verhaal als hij het bijvoorbeeld heeft over haar strakke jeans.

Ebbe en Ron gaan opa Peter, Joliens vader gedag zeggen. Al gauw wordt duidelijk dat opa dementerend is en niet alleen kan wonen. Ebbe is erg ongerust, maar volgens Ron is er een lange wachtlijst voor het verzorgingstehuis en ze moeten geduld hebben. Oma is er niet meer en Jolien is al in geen tijden langs haar vader geweest. De wereld van vader en dochter is erg klein. Tobias, opa Peter en buurvrouw Kim zijn een van de weinigen die zij toelaten. Ron is eigenlijk heel jaloers en kan het niet hebben dat Ebbe anderen tussen hen laat komen. Hij wil de enige zijn in haar leven.

Boekenkrant

Dan komt de dag dat Ebbe vertrekt uit haar ouderlijk huis. Wat daarop volgt is een enorm extreem geval van het ‘lege-nest-syndroom’. Ron beleeft het alsof niemand anders dat ooit heeft meegemaakt en het is nogal vervelend steeds weer dezelfde gedachten erover te lezen. Waar de auteur ook steeds weer in herhaling valt, zijn bepaalde situaties, beschrijvingen en gedachten van Ron. Het lijkt wel een doel te hebben, maar dat maakt het steeds weer lezen over de klok en de aan vervanging zijnde toe batterijen niet prettiger op.

Deze herhalingen hebben een functie in het verhaal, maar het boek had veel compacter kunnen zijn. Cooijmans heeft de neiging om iets in te veel zinnen en woorden te omschrijven. ‘Zijn handen raakte het pluizige zwarte lichaam van Pinkel. Hij duwde de kat van zijn hoofd af. Pinkel gromde naar Ron en haalde uit. Hij sloeg de kat van het bed af. […] Ron vloekte naar de kat […] Hij dronk uit de kraan en hing met zijn armen op de gootsteen. Hij keek over de gootsteen gebogen naar zijn eigen spiegelbeeld. […] Hij schrobde het bloed van zijn arm en van zijn bovenlichaam.’ Hoofdstuk Herinneringen.

Een andere irritatie was de hoeveelheid spelfouten, verkeerd gebruik van d/t en kromme zinnen. Ik heb dit vaker gezien bij boeken die in eigen beheer worden uitgegeven. Het inhuren van een professionele redacteur is prijzig maar een alternatief is vragen om proeflezers op Facebook. Of zet in ieder geval de spellingscontrole aan het werk.

Ron drinkt alleen maar whisky en lijkt de grip op de werkelijkheid te verliezen. Wat is er aan de hand? Waarom kijkt iedereen hem aan en vraagt bezorgd of het wel goed gaat? Waarom lijkt Ebbe niets op te vallen? Op een gegeven moment dacht ik een plausibele theorie te hebben, maar die bleek niet te kloppen. Ook mijn tweede theorie was geen treffer. Wat het is, ga ik niet verklappen. Wel kan ik vertellen dat ik nogal boos was. Ik kreeg geen antwoorden op mijn vragen.

Veghtlust kent in de basis een goed uitgangspunt, maar Cooijmans vertelt het verhaal te saai en te langdradig. Heel lang lijkt het verhaal nergens naar toe te gaan. Als je je dan eindelijk door het boek heen hebt geworsteld, is het einde een enorme anticlimax. Daarmee bedoel ik niet de zaken die leidden tot de laatste scène, die waren alhoewel voorspelbaar wel goed bedacht, maar het einde zelf. Ik voelde me bedrogen. Ik vrees dat ik het boek door de grammaticale- en spelfouten, de onnodige herhalingen en het gebrek aan een goedlopend coherent verhaal niet meer dan 1½ sterren kan geven.

Eerder verschenen op Perfecte Buren