Kwetsbare mensen
[Recensie] De auteur/fotograaf voelt zich persoonlijk zeer betrokken bij haar project om mensen in hun eigen cultuur vast te leggen. In alle verscheidenheid ziet zij ook overeenkomsten waarin traditionele kunst een verbinding aangaat met het moderne leven dat ook tot deze uithoeken van de aarde doordringt. In de titel Vulnerable = kwetsbaar wil Olga Michi de lezer tot reflectie aanzetten. Het boek is Engels- en Duitstalig. Mooi is haar uitleg van dit woord waarin ze ook over de herkomst vertelt. Uit het boek blijkt dat er een breed scala aan motieven is om kunst toe te passen. Interessant is haar uitleg over het proces van fotografie en het mag een prestatie heten dat zij van deze mensen het vertrouwen heeft gewonnen om foto’s te maken. Olga Michi is geboren in Havana en komt uit een Russisch gezin. Zij heeft daar eerst op het ministerie van Buitenlandse Zaken gewerkt en heeft zich later op de fotografie toegelegd en is daarmee ook in tv programma geweest.
Het boek Vulnerable is ingedeeld in drie delen: zuiden, oosten en noorden.
In het zuiden komen de bewoners van de Onno vallei in het zuiden van Ethiopië in beeld. In deze regio zijn al mensen sinds 1,5 miljoen jaar. Het is een afgelegen streek maar evengoed is er sprake van een grote variatie aan mensen. Er zijn maar liefst 52 talen en 45 etnische groepen in dit gebied. Van het boek gaat ook een appèl uit omdat deze mensen door het groeiende toerisme worden bedreigd. De beelden zijn zeer authentiek en roepen bij westerse mensen wellicht vervreemding op. Zó verschillend kunnen wij als mensheid op deze aarde zijn! Deze mensen zijn zeer kleurrijk beschilderd met natuurlijke pigmenten (rood en geel) en rijk versierd. Het zijn prachtige beelden met mooie belichting waarin de personen stijlvol en met respect voor hun eigenheid naar voren komen. Te denken geeft het citaat van een Russische priester: “Wanneer men over schoonheid spreekt, denkt de een allereerst aan de goede eigenschappen van een menselijke ziel, een ander aan de schoonheid van menselijke daden. Dikwijls echter bedoelt men vooral uiterlijke aantrekkelijkheid. De moderne mens is er zoals nooit tevoren op uit zich te presenteren en de aandacht op zichzelf te vestigen”.
De decoratie zegt iets over de sociale status van de desbetreffende persoon en weerspiegelt ook talent en creativiteit. Er zijn fraaie close-ups van handen waarin de donkere huid in zijn schakeringen goed zichtbaar wordt. Olga Michi hoopt dat de kijker zich door de beelden uitgenodigd voelt om de ander als (mede)mens te leren kennen en verbinding te zoeken. We lezen iets over rituelen die een nieuwe levensfase inluiden en over opvoeding zoals het bewerken van de huid met hete as of sintels waardoor de huid zich verdikt. De Afrikaanse sieradenkunst bestaat uit schelpen, veren, parels en stenen en vormt een rijke mondiale inspiratiebron. Indrukwekkend is de close-up van een oudere vrouw.
In het oosten wordt de Lisu groep belicht; deze etnische groep woont in Tibeto-Burman en komt oorspronkelijk uit Tibet maar is nu ook in China, Mayanmar, Thailand en India te vinden. Van oorsprong hebben ze een animistische godsdienst maar nu zijn ze veelal christelijk. De vrouwen verlengen hun nek door het dragen van spiralen; ook dragen ze grote oorringen die oorspronkelijk uit gebruiksvoorwerpen werden gemaakt. De mensen hebben een rijke uitstraling; hun kleding is verfijnd, kleurrijk en stijlvol. Zij stralen dan ook een zekere elegantie uit. Kenmerkend voor hun cultuur zijn de strijkinstrumenten die waarschijnlijk uit de jachtboog zijn ontstaan. De foto’s tonen prachtige details van kralen en kleding.
In het noorden ontmoeten we de Chucki. Zij wonen in Chukotka Autonomos Okrug, in het verre oosten van Rusland. Het Arctische gebied waar zij leven, is veeleisend. Er zijn sporen van mammoetjagers van 20.000 jaar geleden gevonden. De Chucki zijn goed ontwikkeld en bouwen tenten die de warmte vasthouden, beschikken over snelle kajaks en dragen waterafstotende kleding. Na de kleurenrijkdom in het zuiden en oosten valt hun soberheid op: de kleding is donkerbruin met sobere versieringen die er enige kleur aan geeft waardoor het geheel wel smaakvol overkomt. Sieraden worden van dierlijke botten gemaakt en zijn betrekkelijk kostbaar. Enkele sieraden kosten hetzelfde als een rendier. De huidige kleding wordt beïnvloed door de mode in China. Bij deze foto’s is meer aandacht voor de leefomgeving waarbij het witte sneeuwlandschap opvalt. Sfeervol is de foto van rendieren in de avondzon.
Dit bijzondere boek maakt de lezer en kijker duidelijk dat er een grote verscheidenheid aan mensen is. Dat wisten we natuurlijk wel maar wie stilstaat bij deze opmerkelijke foto’s ervaart dit heel duidelijk. Invloeden van de westerse beschaving bereiken ook deze mensen in afgelegen streken die nog op zeer authentieke wijze leven maar dat neemt niet weg dat zij tot nu toe nog veel van hun eigen cultuur hebben bewaard.
Vulnerable is een prachtige verkenning van de mens!
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles