Rijk verhaal met krachtige thema’s
[Recensie] Wij hebben het geweten is een boeiend, rauw en integer verhaal. Wat heeft er zich afgespeeld rond de Tweede Wereldoorlog in Buchenwald en welke invloed had dit op het bestaan van de hoofdpersonages? Door een afwisselend vertelperspectief benadrukt de Nieuw-Zeelandse Catherine Chidgey verschillende gezichtspunten.
Zo vertelt Dokter Lenard Weber zijn verhaal aan zijn dochter Lotte door haar brieven te schrijven. Hoe hij haar moeder leert kennen tijdens de tentoonstelling ‘de Glazen Mens’ in 1930 in Dresden. Hoe hij met zijn apparaat, de Sympathische Vitalisator, tumoren wil vernietigen. Maar hij vertelt ook over hoe een Joodse afkomst zijn toekomst belemmert en hoe hij hierdoor ingrijpende beslissingen moet nemen.
Kampofficier
De lezer krijgt ook een inkijkje in het leven van Frau Greta Hahn, de vrouw van een kampofficier. De inrichting van de chique villa naast het kamp in Buchenwald, de zorg voor hun zoontje en gesprekken met buurvrouw Emma zijn zowat haar belangrijkste bezigheden. Greta lijkt haar ogen te sluiten voor de realiteit. Ook de echtgenoot van Greta, Dietrich Hahn, wordt gevolgd tijdens zijn proces in Neurenberg. Als hoofd van de kampadministratie kreeg hij te maken met corruptie. Hoewel hij van de wantoestanden in kamp Buchenwald had gehoord, was hij toch niet bij de problemen betrokken. Hij volgde gewoon de bevelen van hogerhand op. Als Greta ziekt blijkt te zijn, doet Dietrich een beroep op Lenard Weber. En dan zijn er ook nog de bewoners van het nabijgelegen Weimar die hun gedachten over het werkkamp delen.
Al deze fragmenten vloeien knap in elkaar over. De mooie poëtische schrijfstijl in het begin van het boek wordt steeds ruwer, maar zelfs de gruwel wordt haast mooi en eerlijk beschreven. Wordt de waarheid, zowel rond de ziekte als rond het werkkamp, onder ogen gezien of blijft men onwetendheid veinzen? Maar ook zaken die niet worden uitgesproken nestelen zich in het geheugen en bewustzijn. Hoewel ieder zijn voordeel probeert te halen uit bepaalde situaties en daardoor zichzelf moet verloochenen, is dit een zeer menselijk verhaal. Het zet je aan het denken. Zelfs het ‘niet willen weten’ blijkt ook een mooie kant te hebben.
Wij hebben het geweten is een rijk verhaal met krachtige thema’s en vaak mooie symboliek.
“Als de tijden daarom vragen, moet je echter offers brengen.”
—
Eerder verschenen op snippers_co
