De Frankfurter Buchmesse is de grootste boekenbeurs ter wereld. Vandaag start de beurs die tot en met zondag duurt. Bazarow doet elke ochtend verslag van het nieuws dat langskomt uit Frankfurt. Donderdag 19 oktober zijn we zelf ook aanwezig op de beurs.
Vandaag start voor de 75ste keer de Frankfurter Buchmesse, opgericht in 1949 in het na-oorlogse West-Duitsland. In het eerste jaar waren er 200 uitgevers aanwezig, toen nog in de Paulskirche. Nu is het evenement twintig keer zo groot met meer dan 4000 stands in tientallen enorme hallen van Messe Frankfurt, het op twee na grootste beurs- en expositiecomplex ter wereld. Duizenden uitgevers, boekhandelaren, vertalers, boekdrukkers, vormgevers, journalisten en niet op de laatste plaats schrijvers komen elk jaar naar Frankfurt. Boekvertalingen worden hier uit onderhandeld, boeken ingekocht, deals gesloten, samenwerkingen gestart of afgebroken en (inter)nationale vriendschappen bloeien op of worden onderhouden. Vorig jaar waren er meer dan 180.000 bezoekers en deelnemers, waarvan ongeveer de helft zakelijke bezoekers en de andere helft ‘gewone’ boekenliefhebbers. Er worden ruim 170.000 boektitels gepresenteerd. Eregast dit jaar is Slovenië met presentaties en lezingen van en over Sloveense schrijvers en denkers.
Op de site van de beurs wordt het 75-jarige bestaan uitgebreid gevierd: “75 keer de Frankfurter Buchmesse – dat is 75 keer mooie verhalen, 75 keer waardevolle ontmoetingen, 75 keer sociaal-politiek podium, 75 keer sterren uit de media en cultuur. En elk jaar wordt er een nieuw hoofdstuk geopend.” Hier zie je een uitgebreide kroniek van de Beurs. https://www.buchmesse.de/chronik
Israël-Hamas
Of het allemaal zo feestelijk wordt dit jaar valt nog te bezien. De oorlog in het Midden-Oosten tussen Israël en Hamas werpt ook zijn schaduw over de Buchmesse. Vorige week kondigde het bestuur van de Buchmesse aan dat de uitreiking van de LiBeraturpreis 2023 komende vrijdag aan de Palestijnse auteur Adania Shibli voor haar roman Een klein detail wordt uitgesteld. De LiBeraturpreis is een literaire prijs voor vrouwelijke auteurs uit Afrika, Azië, Latijns-Amerika of de Arabische wereld. Tot nu toe hebben al meer dan 1000 schrijvers en uitgevers wereldwijd hun afkeur kenbaar gemaakt over deze beslissing. Onder de ondertekenaars van een open brief aan de Buchmesse zijn onder andere Ian McEwan, Eva Menasse, Colm Tóibín, Naomi Klein, Olga Tokarczuk en Annie Ernaux.
Inmiddels roepen Arabische uitgevers op tot een boycot van de Buchmesse. Ook uitgevers uit het islamitische Maleisië hebben hun komst naar Frankfurt afgeblazen.
Sloveense filosoof Slavoj Žižek houdt omstreden openingsrede
Bij de opening van de beurs, gisteravond, hield de als zeer politiek geëngageerd bekendstaande Sloveense filosoof Slavoj Žižek een openingslezing op de Messe. Hij ging in op de situatie in het Midden-Oosten. Žižek riep op tot meer menselijkheid aan beide kanten van de oorlog in het Midden-Oosten.
“Ik veroordeel de aanval van Hamas op de Israëliërs zonder mitsen en maren, stelde de filosoof. “Ik geef Israël ook het recht om zichzelf te verdedigen. Maar zodra je de achtergrond van het conflict analyseert, krijg je het verwijt dat je terrorisme steunt”, vervolgde hij. Žižek vroeg aandacht voor de situatie waarin de Palestijnen zich in bevinden en betreurt het dat de Palestijnse Arabieren sinds de oprichting van de staat Israël in een “staat van onzekerheid” worden gehouden. Dat mag en moet geanalyseerd worden, volgens de denker. Daar past een analyseverbod niet in. Het doet hem denken aan een bijenkolonie die totalitair is georganiseerd en daarom beschouwt hij het motto van eregast Slovenië, ‘Honingraat van Woorden’, als ‘idioot’. “ De lezing verliep volgens de Frankfurter Rundschau stormachtig. Žižek werd herhaaldelijk onderbroken door boegeroep van tegenstanders uit het publiek.
Op naar Frankfurt
De kans dat de boycot zijn vruchten afwerpt is vrijwel nihil. Mogelijk zijn er een aantal lege stands, maar de meeste boekenmensen komen gewoon naar Frankfurt. De internationale boekenwereld is een miljoenen business, waar uitgevers en andere boekenvakkers al maanden naartoe leven. De afgelopen dagen zien we op de socials dan ook veel berichten van medewerkers van uitgeverijen en boekhandelaren die op weg zijn naar Frankfurt of posts van vrolijke filmpjes van het inrichten van hun beursstand.
Een enthousiaste Duitse vader meldt op X/Twitter dat zijn dochter van 11 vermoedelijk de jongste auteur op de Messe is. Zij gaat haar roman Chaos mit den Crazy Cats presenteren.
Tot morgen!
—
Roeland Dobbelaer
Foto algemeen beeld Buch Messe: Frankfurter Buchmesse / Marc Jacquemin