Een performer is ze zeker, maar nu in de Here
[Recensie] Toen ik de biografie van Herman Brood las kwam ik natuurlijk ook de naam tegen van Nina Hagen. Brood en Hagen hebben namelijk samengewerkt en onder meer de film Cha Cha gemaakt. Zo zag ik dat deze zangeres zowaar een autobiografie had geschreven en deze Bekentenissen leken mij een mooie aanvulling op de Brood-biografie.
Dat viel dus tegen. Misschien had ik gewaarschuwd moeten zijn omdat ik dit boek voordelig tegenkwam bij een tweedehands christelijke boekwinkel, maar de achterflap beloofde nog dat Nina Hagen:
“Vertelt over haar leven zoals ze zingt: provocerend, zonder dubbele bodems en opwindend. Ze schrijft zonder opsmuk over zichzelf en haar wilde leven, op de grens van genialiteit en waanzin.”
Nu vind ik Hagen echt een prima zangeres en een goede artieste dus ik gaf dit boek een kans. U kunt het zich besparen. Het kwartje viel al snel want Nina is behoorlijk in de Here. Dat is prima natuurlijk, maar daar wil ik niet op iedere bladzijde mee om mijn oren geslagen worden. En dat werd ik wel.
Als dat alles nog op een pakkende manier verwoord werd zou het ook nog door de vingers gezien kunnen worden, maar de schrijfwijze ging mij behoorlijk irriteren:
“En luitjes, ik zeg het jullie, als ons hemelse thuis ook zo fantastisch en ongelooflijk vredig & onbeschrijfelijk mooi is als in de droom waarin mijn tante Trudchen zo rustig afscheid van me nam toen ze stierf, dan wil ik ook op een door God gegeven dag ‘naar huis’, naar het nieuwe Jeruzalem, naar mijn Jezus en de Hemelse Vader…naar huis waar mijn tante Trudchen al met een welkomstfeestje op haar Nientje wacht!”
Bent u er nog? Omdat ik niet de beroerdste ben heb ik het boek toch voor u uitgelezen. Ergens moet er toch wat interessante informatie uit zo’n verhaal te halen zijn en natuurlijk is dat ook zo. Hagen komt uit een gezin waar vader en moeder niet heel goed naar haar omkeken. Ze groeit op in voormalig Oost-Duitsland waar ze in Oost-Berlijn verzeilt raakt tussen de nozems. Op jonge leeftijd heeft ze al twee abortussen achter de rug. Ze speelt bij een cabaretgroep en zet zich zo in de kijker dat de geheime politie, de Stasi, al belangstelling heeft voor haar.
Zo probeert ze via Warschau in Polen naar het westen te vluchten maar dat mislukt. Als Catharina Hagerowa zingt ze in een band Grupa System en heeft er redelijk wat succes ook. Toch moet ze noodgedwongen terug naar Berlijn. Daar volgt ze een beroepsopleiding tot zangeres, maar is in Oost-Duitsland wel veroordeeld tot het zingen van goedgekeurde schlagers.
“Om toch nog een beetje te laten zien hoe ik eigenlijk in elkaar zat, takelde ik mijn hoofd zo huiveringwekkend toe met een schaar dat mijn gaten en pieken elke punker jaloers zouden hebben gemaakt. Alleen bestond punk toen nog helemaal niet.”
Ze gaat aan de lsd maar vindt ook een band en een tekstschrijver, Kurt Demmler, die een lied schrijft dat haar beroemd zou maken. Du hast den Farbfilm vergessen zou het geheime volkslied worden van een hele generatie in Oost-Duitsland. Het is een lied dat de troosteloosheid weerspiegelt van het steeds harder moeten werken aan de ene kant en het nutteloos rondhangen bij kapotte machines aan de andere kant. De complete tekst én de vertaling staan integraal in het boek, dus hier toch een pluspunt. Hoe belangrijk dat lied was en is blijkt uit het feit dat Bondskanselier Angela Merkel onder meer dit lied bij haar afscheid wilde horen.
Uiteindelijk reist Hagen naar het Westen via een zogenaamde Aussteiger-Brief. In Londen leert ze de punkbeweging echt kennen en terug in West-Duitsland formeert ze de Nina Hagen Band. Zoek het eens op Youtube op, er zijn live-optredens te vinden uit de jaren zeventig en het is echt een prima band. Toch verlaat ze de band en wordt prompt gebeld door de manager van Herman Brood. Zo belandt ze in Nederland waar ze met Brood optreedt en een film maakt. Ook leert ze daar zijn gitarist Ferdinand Karmelk kennen waarmee ze een dochter krijgt. Helaas wordt Karmelk niet oud en sterft aan aids.
Nina Hagen neemt in die periode ook alles aan drugs, maar dan gaat het verhaal ineens razendsnel. Ze woont plotseling op Ibiza en heeft een zoon uit een andere relatie. Vervolgens zit ze in de Verenigde Staten waarin ze in Malibu zowaar een vliegende schotel waarneemt. U dacht zeker dat we de gekkigheid al gehad hadden? Nee dus, via de ufo gaan we moeiteloos over op de Indiase religie waar Hagen dan interesse voor heeft. Uiteindelijk krijgt ze een totaalinzicht als Krisjna, Boeddha, Brahma, Allah en Jezus de revue passeren. Gek genoeg zorgt dat ervoor dat ze dan wel weer Goethe op muziek zet.
Ook is het iemand met oog voor de wereld en haar problemen. Zo heeft ze daadwerkelijk in 2006 een brief aan Merkel geschreven over mensenrechten en ook die brief staat integraal afgedrukt. Al met al is het een vreemd boek waarin echt wel feiten staan die ik nog niet kende, waar de foto’s ook iets toevoegen maar waar u het overgrote deel kunt overslaan omdat het in bar slechte stijl u probeert te overtuigen van de schoonheid van haar geloof. Beter maar afsluiten met het concert op YouTube dat Hagen in 2004 gaf met de Leipzig Big Band, want een performer is ze zeker.
—
Eerder verschenen op Quis leget haec?
