Zoek de legibreriaanse haas
Ha, een nieuw boek van César Aira de auteur van Het literatuurcongres. Net als dat boek heeft ook deze uitgave een misleidend simpele titel die een extreem kronkelende inhoud herbergt. Dit keer gaat het om een zoektocht naar een hoppend knaagdier dat bekend staat als de legibreriaanse haas.
Het is dit verhaal, virtuoos als altijd omhuld door mistflarden en misleidende wenteltrapbewegingen, dat als een sneltrein de lezer meeneemt in een bizarre wereld. Wat er precies gezocht wordt en waar en waarom en hoezo, is niet helemaal duidelijk, maar er is actie. Veel actie.
Een festival van misverstanden
Een zekere Clarke instigeert de klopjacht naar de haas. Als Engelsman weet hij de weg in Argentinië niet erg secuur, daarom gebruikt hij een gids. En o ja, er loopt ook een jonge aquarellist mee. Een bonte verzameling mensen, meningen en karakters die de pampa onveilig gaat maken. Dat is grosso modo waar het boek om draait. Een queeste die woordkunstenaar Aira met speels gemak uitbouwt tot een hilarisch festival van misverstanden.
Een klein voorbeeld van de gortdroge stijl die dit verhaal draagt: Hier komt het reisgezelschap aan bij een groep Indianen. Clarke is tolk:
“’Spreken jullie Voroga?’ vroeg hij.
‘Uiteraard meneer. Wij zijn Voroga,’ antwoordde degene die eerder het woord had gevoerd. Clarke verstond hem uitstekend. Hij besefte dat hij hem eerder ook had verstaand. Ze hadden gezegd: ‘Goede dag, we hopen dat we uw rust niet hebben verstoord, maar het viel ons moeilijk onze nieuwsgierigheid te bedwingen, aangezien bezoek in deze contreien zeldzaam is.’ Waarom had hij het idee gehad de man niet te verstaan?…De tien talen die binnen de Mapuche-familie werden gesproken en die Clarke al sinds vijftien jaar bestudeerde, onderscheidden zich van de rest van de talen op de wereld, onder meer door dit opmerkelijke aspect: het waren talen waarin vreemdelingen beleefd bejegend werden, niet omdat de sprekers dat zo hadden afgesproken, maar als gevolg van de structuur van de taal zelf, althans op spreekniveau.”
Het hele boek citeren zou de prachtig pulserende taal van Aira pas echt goed recht doen, maar dat is binnen deze recensie wat te hoog gegrepen. Hopelijk geven de citaten een verleidelijk duwtje de goede kant op om deze roman te gaan lezen. Zo niet, doe dat dan zelf. Het zal u bevallen.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
