Alexander Olbrechts over zijn nieuwe thriller De Heraklesmoorden: “Het is leuk om dingen wat scherper neer te zetten”
[Interview] In relatief korte tijd is Alexander Olbrechts doorgestoten naar de lijst van interessante Nederlandstalige thrillerauteurs. Na zijn eerste boek, Gevlinderd, in eigen beheer uitgebracht te hebben, werd hij opgepikt door de Nederlandse uitgeverij Godijn Publishing. Enkele maanden geleden kwam De Herakles Moorden uit. Een mooie aanleiding om bij de auteur op bezoek te gaan. We spreken elkaar in het prachtige treinstation van Antwerpen.
Hoe kom je als Belgisch auteur bij een Nederlandse uitgever terecht?
Alexander: Godijn Publishing hield een schrijfwedstrijd voor een thrillernovelle. Dat heeft zo’n 25.000 woorden, dat is ongeveer een kwart van een normale thriller. Ik ging aan die wedstrijd meedoen en ben gaan nadenken hoe ik zou kunnen opvallen. Tijdens een brainstorm kreeg ik het idee van de Tantaluskwelling: Wat gewenst is, is heel dichtbij, maar onbereikbaar. Ik vond dat een heel tof idee om een moordenaar mee op te zadelen. Mijn verhaal werd opgemerkt en werd uitgekozen om gepubliceerd te worden. Ik kreeg contact met Elly Godijn en toen is de bal gaan rollen. Ook mijn volgende boeken kan ik bij haar uitgeven. Dat is erg fijn.
Heb je altijd al thrillers willen schrijven? Is dat jouw favoriete genre?
Alexander: [lachend] Ik las vroeger uitsluitend fantasy. Daar was ik helemaal weg van. Mijn eerste schrijfsels waren dan ook fantasyverhalen. Maar daar is gewoon heel weinig aandacht voor bij uitgeverijen. Ik merkte dat er veel meer vraag naar thrillers was. Toen heb ik Gevlinderd geschreven en in eigen beheer uitgebracht. Dat was puur op intuïtie geschreven. Ik had nog nooit een thriller gelezen. Dat ben ik daarna pas gaan doen.
Wat ik opmerkelijk vind aan jouw boek De Herakles Moorden is dat de sfeer zo Scandinavisch is, ondanks dat het zich in België afspeelt.
Alexander: [bedachtzaam] Ja, ja, alléz. Scandinavische thrillers lanceren altijd een bepaald maatschappelijk thema, hebben een maatschappelijk probleem in hun verhalen. Dat doe ik iets meer in het vervolg van De Herakles Moorden.
Wat ik bedoel is de manier waarop de politie te werk gaat met al die valse sporen en verkeerde keuzes die gemaakt worden. Hoe het privéleven van de politiemensen gepresenteerd wordt. Maar ook hoe bijfiguren uitgebreid beschreven worden vóórdat ze vermoord worden. Dat geeft die personages body en maakt ze interessant. Daar zie ik grote overeenkomsten van jouw boeken met Scandi Noir thrillers. Dat is gewoon erg goed gedaan.
Alexander: Ah, ik begrijp wat je bedoelt. Nu heb ik zelf nog niet veel Scandinavische thrillers gelezen, maar ze zijn wel totaal anders dan Amerikaanse of Britse. Tegenwoordig lees ik graag Chris Carter, Arlidge en Daniel Cole. Niet om ze na te maken maar om de stijl, de verhaalopbouw en de sfeer. Goed opgesplitst en veel in het karakter van de slachtoffers kijken. Dat geeft een meer bloedstollend gevoel voor de lezer.
Als je als lezer mee kunt leven met iemand die later vermoord wordt, vind je dat erger. [Alexander moet lachen] De auteurs die jij net noemde, schuwen, net als jij, geweld en gruwelijke scènes niet in hun boeken.
Alexander: De beste boeken die ik heb gelezen hebben allemaal iets in zich waar ik boos over word, omdat ik zo meeleef met de personages. Dat ik kwaad ben omdat het me raakt. En dat wil ik ook bereiken in mijn boeken.
Daarnaast stop je ook geregeld humor in je boeken. Ik heb trouwens het idee dat Belgische thrillerschrijvers dat meer doen dan hun Nederlandse collega’s. Op de social media laat je weten dat er bij de totstandkoming van dit boek geen dieren zijn mishandeld of vermoord, op een paar muggen in je schrijfkot na. Zelfs het eind van De Herakles Moorden weet je een kwinkslag te geven waardoor de lezer een lach op het gezicht krijgt.
Alexander: [lachend] Dat slot vind ik zelf ook erg leuk. Zou hij nu wél of niet?
Waar komt jouw fascinatie voor Griekse mythologie vandaan?
Alexander: Dat is altijd al zo geweest. Als ik vroeger naar films keek, waren dat vooral films over Griekse goden en dergelijke. Toen ik jonger was heb ik veel zitten gamen. Daar kon je heerlijk als Griekse held tegen de monsters vechten. Dat was erg leuk. Tegenwoordig lees ik er veel over en verdiep ik mij erin. Wanneer ik als reactie op mijn boek krijg dat het nogal gruwelijk is, verwijs ik naar de Griekse mythologie die óók heel gruwelijk is.
Heb je op het gymnasium gezeten? Grieks en Latijn gehad op school?
Alexander: Nee, ik heb de wetenschappelijke kant gekozen op school. Die mythologische verhalen heb ik zelf moeten opzoeken. Ik ben wetenschapper geworden, medisch laboratoriumtechnoloog. Ik werk bij een bloedbank voor het Rode Kruis. Mijn boek Het eindigt met jouw Dood is daar deels op gebaseerd, op medische wetenschappen en experimenten in een labo-omgeving. Mijn professioneel leven komt hier een beetje bij kijken.
Wanneer voelde je dat je wou gaan schrijven?
Alexander: Ehm, ja dat is nu iets dat ik al honderd keer heb verteld.
Oké, laat maar.
Alexander: [lachend] Maar het blijft niet minder waar!
[lachend] Nee, laat dan maar.
Alexander: [proestend van het lachen] Waar haal je de inspiratie vandaan?
Nee, nee, alsjeblieft niet. Laten we het even over jouw personages hebben. De mannen hebben een niet zo positieve houding ten opzichte van het huwelijk.
Alexander: [lachend] Ik ben niet getrouwd. Mijn vrouw, ik moet zeggen mijn vriendin, Sara, met wie ik al tien jaar samen ben, zou dat wel graag willen, maar ik zie daar de meerwaarde niet van in. Ik hoor van mijn schoonbroer en ook van andere mensen dat zoiets enorm veel geld kost en de opbrengst daarvan minimaal is.
Moet er een opbrengst zijn?
Alexander: Ja, nee, ja. Dat is een mooie vraag. Ik ben wel een meerwaardezoeker in bepaalde zaken. Een wikker en een weger. Voor mij weegt dat niet op.
In jouw boek beschrijf je het huis van de inspecteur als een plek waar zijn vrouw Odette de ‘dictatoriale, tirannieke, fascistische alleenheerser is’. Even verder laat je de vader van Leon tegen zijn zoon zeggen: ‘Trouw nooit met een vrouw, want je zult van de ene dag op de andere niets meer te zeggen hebben’. Dat zijn ferme uitspraken waar je je als lezer kunt afvragen hoe dat bij jou thuis is.
Alexander: [proestend van het lachen] In mijn beleving stamt trouwen uit de middeleeuwen waar families hun fortuin moesten waarborgen en opvolging regelen. De vooruitgang kwam ook omdat mensen samenbleven en voor iets zorgden en bepaalde waarden nastreefden. Ik denk dat we dat in deze moderne tijd voorbijgestreefd zijn. Het concept ‘trouwen’ is niet meer van deze tijd. Maar mijn vriendin is daar heel conservatief in. Zo zegt zij dat als er ooit een kind zou komen dit dan ook gedoopt moet worden. Maar wij geloven allebei niet zeg ik dan. Dat zijn tradities is dan het antwoord.
Dat doet me denken aan een ander citaat uit je boek: ‘hij voelt zich geleefd worden als radar in het grotere geheel met chagrijnige vrouwen die hem vertellen wat hij kan en mag doen; dat is het leven van de hardwerkende man.’ [we lachen hartelijk] Dat heb je zelf opgeschreven, Alexander.
Alexander: Daar moet ik zelf ook erg om lachen. Het is leuk om dingen wat scherper neer te zetten. En je weet dat sommige mensen zich daarin zullen terugvinden. Daar leef ik mij als auteur helemaal in uit.
De hoofdpersoon in De Herakles Moorden is een hoofdinspecteur van politie. Dat heb je nog niet eerder gedaan. Vond je het leuk om een politieman als hoofdpersonage te hebben?
Alexander: Dat is zeker anders. Mijn enige kennis daarover kwamen van Amerikaanse films. Maar in Amerika gaat het totaal anders dan bij ons. Neem nou een politieverhoor. In Amerika interrumpeert de advocaat voortdurend bij de ondervraging, in België mag zoiets niet. Hier moet de advocaat zijn mond houden en mag alleen maar aanwezig zijn. Ik heb mijn manuscript daarom ook laten checken door een Belgische inspecteur van politie. Ik wil mijzelf niet herhalen als schrijver, maar steeds iets nieuws proberen, ook al ga ik met mythologie verhalen door. In mijn volgende boek neem ik een verhaal uit de Noorse mythologie als basis. En ik sluit niet uit dat ik in de toekomst ook een keer een verhaal uit de bijbel als basis ga nemen, want daar staan ook prachtige verhalen in.
Een paar keer in jouw boek laat je inspecteur Rudi smeken aan een ‘God waar hij niet in gelooft’.
Alexander: Ja, dat zeg ik enkele keren. Dat is zo’n vaste uitdrukking geworden.
Af en toe heb je er ook een literaire zin tussen staan. Ik citeer: “Hij voelt hoe een traan zich van zijn oogleden losmaakt om over de verweerde groeven van zijn huid te lopen.” [we lachen beide hartelijk]
Alexander: Ben je me nu aan het uitlachen?
Nee! Ik heb het misschien voorgelezen met een overdosis pathos en drama. Er staan meer van dergelijke observaties in.
Alexander: Ik doe dat wel eens graag maar uiteindelijk mag zo’n thriller niet te literair worden. Je moet tijdens het lezen de film beleven in je hoofd. Als er teveel moeilijke zaken gaan zijn in het taalgebeuren dan ga je daarover struikelen. Zeker naar de plot toe, naar het einde, dan moet het verhaal huppelen, doordenderen.
Dat doe je heel goed. Naarmate het einde toe laat je de spanning en de snelheid als in een snelkookpan toenemen. Het leest als een trein. Dank je wel voor dit gesprek. Ik kijk uit naar je volgende boek.
—
Eerder verschenen in Bazarow Magazine
