Het is een aangrijpend verhaal maar ook een moedig verhaal
[Recensie] April 1942 – In Slowakije stapt de zesentwintigjarige Lale Sokolov samen in een veewagon met nog vele jongemannen. Hij ziet er tot in de puntjes verzorgd uit zoals hij gewoon is. Hij heeft geen idee wat de eindbestemming is en algauw merkt hij dat dit geen leuke uitstap gaat worden. Het heeft geen nut zich van alles af te vragen en hij zal doen wat ze hem opdragen.
Hij komt aan in het grootste concentratiekamp, namelijk Auschwitz-Birkenau. De eerste en enige les die hij krijgt bij aankomst is: werk hard en doe wat je wordt opgedragen. Daarna wordt hij geregistreerd en krijgt hij het nummer 32407 op zijn arm getatoeëerd. Vanaf dan zal hij door het leven moeten gaan met dit nummer. Hij zweert een dure eed “Ik zal dit overleven, ik vertrek hier als een vrij man”! Hij is heel nieuwsgierig en wil van alles weten. Mensen waarschuwen hem, hij moet zich te allen tijde gedeisd houden voor de SS.
Kort na zijn aankomst krijgt hij tyfus en komt pas na zeven dagen weer bij. Zo leert hij de Fransman Pepan kennen die de tatoeëerder is van dit kamp. Pepan weet hem te vertellen dat er nog meer mensen naar het kamp komen en biedt Lale een job aan als tatoeëerder. Hij staat hier huiverig tegenover maar om te overleven stemt hij toe. Doordat hij zes verschillende talen kan spreken vinden ze hem ook daarvoor uitermate geschikt.
Op 3 juni 1942 komen er veel vrouwen aan die in Birkenau zullen verblijven. Daar moet hij een meisje tatoeëren met het nummer 34902. Het is niet van zijn gewoonte om op te kijken naar eender wie terwijl hij werkt maar nu doet hij het toch en is op slag verliefd op deze Gita. Pepan verdwijnt plots van het toneel en hij is nu officieel “Tatowierer” van dit concentratiekamp. Dit betekent dat hij meer privileges krijgt dan de andere gevangenen en algauw ziet hij kansen om iedereen te helpen die hij maar kan helpen en voornamelijk Gita! Lale is heel optimistisch maar dat blijft niet zonder gevolgen. Hij belooft Gita een toekomst, ze moeten vooruitkijken en hopen dat ze op een dag deze verschrikkelijke plaats kunnen verlaten.
Lale’s motto was:
“Als je ’s ochtends wakker wordt, is het een goede dag”
De auteur heeft een roman geschreven, gebaseerd op het ware verhaal van Lale en Gita Sokolov. Zij waren twee Slowaakse Joden die gevangen werden gezet in Auschwitz. Lale heeft pas na Gita’s dood toegestemd om zijn verhaal te vertellen.
Hij vertelt uitvoerig hoe hij het kamp heeft overleefd en wat voor onmenselijke dingen hij heeft gezien en hem ook zijn aangedaan. Wat direct opvalt in dit boek is, is dat hij heel moedig is. Hij is een optimist en realist en weet heel goed wat hij wil en hoe hij dingen gedaan kan krijgen omdat hij een bevoorrechte positie heeft in het kamp. Door dit alles is hij ook naïef en heldhaftig maar daar hangt een prijskaartje aan vast, je dolt niet met de SS. Auschwitz was geen plaats voor veel mededogen, het is een plaats waar jaloezie, honger en haat een gevaarlijk iets is en dit alles om zelf te kunnen overleven.
Maar het is door zijn heldhaftigheid en moed dat hij weet te overleven. Er rest hem nog maar één ding en dat is Gita opsporen zodat hij voor altijd met haar verenigd is. Lale is precies een kat met negen levens in dit verhaal en hij heeft een grote engelbewaarder bij zich gehad om zo door de verschrikkelijke jaren heen te komen in dit concentratiekamp.
In de epiloog vertelt de auteur hoe dit boek tot stand is gekomen en waar ze drie jaar aan gewerkt heeft. Ze vertelt hoe ze Lale ontmoet heeft en hoe hij alles verteld heeft, ook hun leven na Auschwitz. Het is een aangrijpend verhaal maar ook een moedig verhaal. Ondanks dat ik al verschillende boeken heb gelezen over dit kamp, is dit er niet zo eentje waar de tirannie en het sadisme ervan afdruipen ondanks dat dr. Mengele er ook in voorkomt. Het verhaal is ook op hun tweeën gefocust en daar heeft de auteur een goede nuance ingebracht. Wat hier zeker de boodschap is in dit boek is dat je nooit mag opgeven en ervoor moet gaan in wat voor verschrikkelijke toestanden je je ook bevindt. Hoe afschuwelijk het ook is met momenten, onderhuids heb je tijdens het lezen dat gevoel van verwachting dat er nog iets goeds uit dit verhaal komt en dat maakt het boek juist zo inspirerend om het te lezen! Het is een verhaal over liefde, doorzettingsvermogen en waardigheid! Ik geef dit boek 4 sterren.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
