Zet je aan het denken over wat oorlog doet met gewone mensen
[Recensie] Journaliste Rachel Elliot krijgt de opdracht een artikel te schrijven over een nieuwbouwproject in het dorp Charlton Ambrose, waar niet iedere bewoner enthousiast over is. De bouw van nieuwe woningen zou namelijk betekenen dat het Essenbosje verdwijnt: negen bomen die na de Eerste Wereldoorlog geplant zijn ter nagedachtenis van de gestorven soldaten die uit het dorp afkomstig waren. Rachel achterhaalt de namen van acht getroffen soldaten en komt er achter dat één boom een onbekende soldaat symboliseert. Geïntrigeerd gaat zij via gesprekken met dorpsbewoners en
het graven in archieven op zoek naar de identiteit van deze soldaat. Maar hoe meer informatie zij vergaart, hoe groter haar behoefte wordt om het hele verhaal te achterhalen. En dan blijkt dat deze pijnlijke geschiedenis steeds persoonlijker wordt.
In de boeken die Diney Costeloe tot nu toe heeft geschreven komt een duidelijke fascinatie naar voren over de invloed van het verleden op het heden. Haar deels historische romans vinden gretig aftrek bij haar lezers door haar prettig leesbare stijl en het met detail zichtbaar kunnen maken van een wereld die al voorbij is gegaan. Ook in De verloren vader laat Diney weer zien dat zij die kunst nog niet verleerd is.
Het verhaal van Rachel speelt zich af in het heden en wordt afgewisseld met het verhaal van Sarah en haar dienstmeid Molly, die tijdens de Eerste Wereldoorlog afreizen naar Frankrijk om daar in een klooster hun bijdrage te leveren aan het helpen en verzorgen van de vele gewonde soldaten. Je wordt als lezer meegenomen in een tijdsbeeld waar mannen en vrouwen een strikte rol hebben waar amper van afgeweken mag worden, maar ook waar klassenverschillen en een gebrek aan kennis over de gevolgen van oorlogstrauma een grote rol spelen. Het stille, onder strikte regels gevormde kloosterleven staat in schril contrast tot het lawaaierige en in chaos gehulde slagveld waar soldaten moesten zien te overleven. Dit is haarscherp beschreven door Diney Costeloe en daar tussenin meandert het liefdesverhaal van dienstmeid Molly en soldaat Tom.
Het eerste deel van De verloren vader komt wat langzaam op gang en er gebeurt ook niet zo veel. Als er echter wordt teruggegaan in de tijd zit je als lezer vervolgens op het puntje van je stoel. Vooral daar komt het talent van ras verteller Diney Costeloe het scherpst naar voren.
Diney Costeloe heeft met dit boek terecht een bijdrage willen leveren aan het eerherstel van alle soldaten die gevochten hebben voor hun vaderland en desondanks gefusilleerd zijn op beschuldiging van desertie. Als je daar als lezer mee geconfronteerd wordt, kun je je bijna niet voorstellen dat dit hun ‘beloning’ was voor een onmenselijke blootstelling aan geweld en de gevolgen daarvan. In het nawoord van De verloren vader wordt de Shot at Dawn-campagne uitgelegd; via deze weg is er gevochten voor eerherstel van de soldaten en is er sinds de eerste uitgave van dit boek inmiddels gratie verleend aan driehonderdzes terechtgestelde mannen.
Dit fictieve, indrukwekkende verhaal is gestoeld op waarheidsgetrouwe geschiedenis en zet je aan het denken over wat oorlog doet met gewone mensen. Of zij nu een helm op hebben of niet. Dit boek heeft mij geraakt. Vier sterren voor De verloren vader.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
