Openhartige gesprekken
Het boek Door de ogen van de koning is ontstaan uit gesprekken die radiopresentator Edwin Evers voerde met koning Willem Alexander voor de podcastserie Door de ogen van de koning in zijn werkkamer in paleis Huis ten Bosch. Zij leerden elkaar kennen tijdens de Olympische Spelen.
De serie werd gemaakt in opdracht van de Rijksvoorlichtingdienst omdat Willem Alexander sinds zijn kroning in 2013 tien jaar koning is.
Ieder jaar wordt in een hoofdstuk belicht en heeft naast de titel een typerende uitspraak van de koning zoals bij 2013 “Wie denk je wel dat je bent dat je dit mag doen?” en bij 2022 “Wat je gaat worden staat vast, maar hoe je het gaat worden, dat vul je zelf in”. Ieder jaar wordt ingeleid door een korte vermelding van belangrijke feiten en (inter)nationale gebeurtenissen.
Er is een rubriek De blik van buitenaf waarin bijvoorbeeld Piet Ploeg, voorzitter van de stichting nabestaanden MH17, aan het woord komt en in “De vraag van Munck” stelt een zesjarig jongetje vragen aan de koning.
De lezer hoort zo hier en daar ook wel nieuwe dingen zoals de abdicatie van koningin Beatrix die binnen de familie al anderhalf jaar bekend was.
Willem Alexander hecht aan tegenspel van mensen om hem heen en wil “samenbindend, vertegenwoordigd en aanmoedigend” (p. 22) zijn. In de gesprekken komen duidelijk zijn veelvuldige contacten met burgers naar voren.
Excuses
Veel aandacht krijgen de excuses die Willem Alexander 1 juli 2023 maakte bij de nationale herdenking van het slavernijverleden. Naar aanleiding van het kolonieën-paneel van de Gouden Koets zei hij al eerder: “Maar als we niet erkennen wat er gebeurd is, niet erkennen dat de slavernij een misdaad tegen de menselijkheid was, dan kunnen we ook nooit vooruitkomen” (p. 79).
Ook sprak hij over zijn overgrootmoeder koningin Wilhelmina en haar zwijgen over het lot van Joden gedurende de Tweede Wereldoorlog.
Indrukwekkend is zijn toespraak op De Dam 4 mei 2020 die in zijn geheel is opgenomen:
“Sobibor begon in het Vondelpark. Met een bordje: VOOR JODEN VERBODEN. Zeker: er waren veel mensen die zich verzetten. Mannen en vrouwen die in actie kwamen, die tegen de stroom in burgermoed toonden en hun eigen veiligheid op het spel zetten voor anderen”(p. 136).
Koning zijn
De dagelijkse bezigheden en zijn positie als koning tegenover de regering komen ter sprake. Opvallend is zijn positieve herinnering aan zijn diensttijd bij de marine en hij vertelt dat hij geniet van staatsbezoeken.
De destijds veelbesproken vakantie in Griekenland in 2020 noemt hij “echt de grootste inschattingsfout die ik ooit gemaakt heb” (p. 127). Minstens zo opvallend is ook dat niemand in zijn directe omgeving dit ánders inschatte en hem voor deze fout behoedde.
Amalia noemt hij een “geboren, fantastische koningin” en hij is eerlijk over de impact die haar veiligheid op hem en Maxima heeft. Twee katernen met kleurenfoto’s illustreren de teksten.
Dit boek Door de ogen van de koning biedt een mooi overzicht van tien jaar koningschap waarin de openhartige, persoonlijke toon van Willem Alexander opvalt: “serieuze onderwerpen worden afgewisseld met luchtige dialogen”(p. 9).
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
