In tijden van nood staan ze voor elkaar klaar
[Recensie] Carmen Korn heeft in Duitsland al heel wat gepubliceerd zowel misdaad als romans als jeugdboeken. Ook is zij actief in de journalistiek, ze is redacteur voor De Stern, een Duits weekblad. In Nederland is Korn vooral bekend vanwege De Nieuwe Tijd Trilogie (o.a. Dochters van een nieuwe tijd en Tijd om opnieuw te beginnen). Nu is ze terug met een nieuwe trilogie: De Drie Steden serie; En de wereld was jong is het eerste deel uit deze serie.
In deze serie staan drie gezinnen centraal in drie verschillende steden. In Keulen is dat het gezin van Gerda en Heinrich Aldenhoven. Hun huis zit boordevol met mensen die allemaal financieel afhankelijk zijn van Heinrich. Heinrich wordt door zijn twee inwonende nichten ook wel heilige Heinrich genoemd omdat hij goudeerlijk is en altijd oprecht. Heinrich heeft de kunsthandel van zijn overleden ouders en broer overgenomen maar in de naoorlogse jaren (het verhaal begint in 1950) is dat geen vetpot. Hij is geen keiharde zakenman en dat wreekt zich nu. Gelukkig zijn de kinderen al volwassen en vindt zijn vrouw Gerda de tijd om hem te komen helpen, haar zakeninstinct is beter. Behalve de twee nichten wonen ook de kinderen van Gerda en Heinrich, Ursula en Ulrich, nog thuis, zij studeren, of althans doen daar een poging toe.
In Hamburg woont de vriendin van Gerda, Elisabeth, met haar man Kurt, dochter Nina en kleinzoon Jan. De vader van Jan, Joachim, wordt sinds maart 1945 in Rusland vermist. Er is taal noch teken van hem vernomen, redelijkerwijs moet worden aangenomen dat hij dood is. Maar Nina is nog niet zover dat ze hem dood wil laten verklaren en vooral moeder Elisabeth verwacht nog steeds dat Joachim op een dag zal terugkeren. Ook het huis van deze familie Borgfelt is vol met bewoners zo vlak na de oorlog waarin heel veel huizen verwoest zijn. Elk vrij plekje in huis, zelfs de kelder, wordt benut. Op oudejaarsavond 1949 gebeurt er iets met Nina, ze ontmoet Vinton, een Brit, tussen hen bloeit een onmogelijke liefde op. Nina kan en mag van zichzelf er niet aan toe geven, want stel nou dat Joachim tóch terugkeert?
In San Remo woont de zus van Heinrich Aldenhoven, Margarethe. Ze is getrouwd met de Italiaan Bruno en is voor het uitbreken van de oorlog al met hem naar deze idyllische plaats verhuisd. Samen hebben ze een zoon, Gianni. Gianni werkt samen met zijn oom Buxio in de bloemenhandel van de familie. Bruno is kunsthistoricus. Zowel Bruno als Buxio wonen met hun gezin in hetzelfde huis als hun moeder, de veeleisende Agnese, die het leven van haar schoondochters af en toe tot een hel maakt. Gianni kan met zijn oma wonder boven wonder wél goed overweg, hij heeft zelfs zijn eigen appartement in haar gebouw gekregen. Maar ook Gianni leert Agnese van een andere kant kennen wanneer hij een keer voet bij stuk houdt en niet op wil draaien voor een misstap van zijn oom Buxio. Dan zijn ook voor hem de rapen gaar.
De drie hierboven genoemde families hebben onderlinge hechte banden die moeiteloos de fysieke afstand tussen hen overbruggen. In tijden van nood staan ze voor elkaar klaar. En tijden van nood zijn het echt nog wel zo vlak na de oorlog. Vooral in Keulen en Hamburg ligt nog heel veel in puin en kost het moeite om op te krabbelen. En in San Remo ontstaat een netelige situatie die veel familiaire spanning oproept.
De auteur schrijft chronologisch, het verhaal begint op 1 januari 1950 en in het eerste deel kunnen we het wel en wee van de families tien jaar lang volgen. Het verhaal springt voortdurend tussen de drie families op ongeveer hetzelfde tijdstip. De tijdsgeest van de jaren vijftig wordt goed vastgelegd. De kinderen uit deze gezinnen die niet op de gebaande wegen blijven maar voor zichzelf kiezen, hun geluk en hun toekomst. En de ouderen die stil blijven staan bij de dingen die ooit zo goed waren geweest. Het botst hier en daar maar altijd weten de families er gezamenlijk uit te komen. Waar de ene ouder star en conservatief blijft, herkent een andere ouder daarin ook de onderliggende onzekerheid en weet daardoor ook de helpende hand te bieden.
Het is een lijvig boek geworden (525 bladzijdes) maar daar heb je amper erg in. De auteur heeft een vlotte pen, weet de emoties goed en herkenbaar neer te zetten. Je leeft met alle drie de families mee, soms zou je zelfs wat goede raad willen geven van de ene ouder tot de ander. Een boeiende historische roman, ik heb ervan genoten en kijk al uit naar deel twee. Vier welverdiende sterren.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
