Arte Povera met smoel
[Recensie] LAM de Wolf (1949) is een virtuoos in het ontkennen van de virtuoze manier waarop ze nederige textiele materialen toepast in wandobjecten. Waren het eerder vooral abstracte rasters waarmee ze werkt, sinds kort liet ze de figuratie toe: gezichten. Over deze nieuwe invalshoek publiceerde ze een mooi (door Henrik Barends) ontworpen boekje.
Verwacht ook hier geen virtuoze vormen maar rudimentaire gelaagdheden. De Wolf “zocht gezichten bij elkaar” met draadjes, lapjes, kleurstaaltjes, klosjes. Zelfs grillig verdroogde appelschilletjes transformeert ze tot een hecht maar volkomen onleesbaar schrift. ‘Arte povera’ met smoel zou je kunnen zeggen.
De Wolf neemt risico’s door zich zo basaal, quasi-naïef te uiten: als een kindertekening bijna. Maar dit geboekstaafd overzicht overtuigt je van haar onderzoekende en intuïtieve werkwijze.
De eerste koppen uit 1999 zijn nog een soort vodou-achtige popjes. Er zijn enkele verkenningen met omtrekvormen waarna zich in 2009 de eerste gezichten aandienen. Voorlopig dringen alleen ogen-neus-mond achter een meedogenloos grid naar voren. Gevoelens die zich niet laten kooien. Temperamenten niet genegen zich te laten temmen. Weer acht jaar erna defragmenteren de gezichten tot wonderlijke eilandjes van stofrestjes, knoopjes, hekwerkjes en borduurlapjes. De Wolf hinkelt over een gezicht alsof het een speelplaats is.
In het nieuwste werk vormen geraffineerde kleurcombinaties als (antroposofische?) gemoedtoestandjes op velletjes papier en een los lint erom heen de gezichten. De onderdelen liggen los bijeen: voor even lijkt wel. Wie zei ook alweer dat je op zekere leeftijd het gezicht krijgt dat je verdient?
Behalve als maakster is De Wolf ook een streng regisseuse van haar werk, wat blijkt uit de gestage stroom boekjes die ze produceert. Gekortwiekte citaten van beschouwers (waaronder tot mijn verrassing ook van ondergetekende) voegt ze als sturing toe. In het enige grotere stuk in dit boekje typeert Alex de Vries haar treffend als een waarnemer die met haar handen beelden aftast en woorden op haar tong proeft.
Maakt dat haar werk woordspelerig – of beeldspelerig – anekdotisch? Nee. Met de bijeengeraapte gezichten lijkt De Wolf – die zich van voren LAM noemt – gespeelde rollenspelen te willen begrijpen. Dat ze al over een imposant oeuvre beschikt doet niet ter zake. Het zoeken, rapen, ordenen, maken duurt voort. Op haar zolderatelier blijft ze aan alle touwtjes trekken.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
Het boek is o.a. te bestellen bij Voetnoot-publishers
