Aaltje van Zweden is de echtgenote van de befaamde dirigent Jaap van Zweden. Dit jaar verscheen een indrukwekkend boek van haar hand onder de titel “Om wie je bent”. De recensie is HIER te lezen.
Wij konden haar enkele vragen stellen terwijl ze in New York verblijft. Uiteraard hielp e-mail daar een handje bij.
Je boek gaat in hoofdzaak over jullie zoon Benjamin die een zware vorm van autisme heeft. Hoe kwam je op het idee om jullie lotgevallen in een boek op te nemen en daarmee een stuk intimiteit uit je leven aan het grote publiek “prijs te geven”? Heeft de eerder gemaakte documentairefilm daarin een katalyserende rol gespeeld?
Toen Benjamin 27 jaar geleden geboren werd wist ik al snel dat hij anders was. Maar wat was er dan? Hij sloot zich af, zat urenlang in zijn kamer te wiegen en met zijn handjes te wapperen. Hoe moest ik contact met hem maken? Wij zochten ons heil in het medische circuit, een slopende periode van ontelbare tests en sombere prognoses brak aan. Het was het begin van een jarenlange zoektocht naar de meest uiteenlopende behandelmethodes. Die zoektocht heeft ons een keur aan inzichten geboden. Dat hebben we nooit in de luwte gehouden. We hebben onze ervaringen altijd gedeeld met lotgenoten en andere betrokkenen en daarmee was de basis gelegd voor Stichting Papageno. Tegelijkertijd vatte ik het plan op een boek te schrijven. Het schrijven is een jarenlang proces geweest. Door delen van mijn leven in elkaar te passen en naast elkaar te plaatsen heb ik zin en betekenis kunnen vinden. Dat leek mij de moeite waard om te delen.
Het schrijven gaat je zo op het oog tamelijk gemakkelijk af. Het verhaal is in elk geval toegankelijk en gemakkelijk leesbaar. Heb je bij het schrijven een sparringpartner uit de professionele schrijfwereld gehad?Bij het opschrijven van mijn verhaal hebben velen mij geïnspireerd, aangemoedigd en geholpen de boodschap die ik wilde overbrengen scherp te krijgen. In de laatste fase heb ik hulp gehad van een vriendin, vooral het samenvoegen van al het materiaal tot een goed lopend verhaal was een hele uitdaging.
Welke rol heeft je uitgever Ambo|Anthos gespeeld in het schrijfproces?
Ambo|Anthos heeft ondersteund in de redactie, marketing en verkoop.
Opvallend is dat je ook je eigen traumatische jeugd onderdeel van het verhaal hebt gemaakt. Dat deel van het boek is –zoals de lezer zal ontdekken- zeer functioneel. Niettemin lijkt het niet gemakkelijk hierover details te openbaren. Hoe heb je dat zelf ervaren bij het schrijven?
Achteraf gezien bleek de ontwikkeling van Benjamin parallel te lopen met mijn eigen ontwikkeling. Hoewel het niet mijn bedoeling was realiseerde ik mij gaandeweg het schrijfproces dat ik mijn jeugd niet onbenoemd kon laten en het was inderdaad niet makkelijk om hier openhartig over te schrijven. Mijn wens meer aandacht te genereren voor de verwoestende gevolgen van alcohol voor de omgeving heeft mij daarbij geholpen.
Je echtgenoot Jaap is door zijn beroepsmatige bezigheden een globetrotter en is vaak elders. In hoeverre heeft dat extra druk gelegd op jullie gezin?
Een carrière als musicus vraagt altijd grote inzet en dagelijkse toewijding ook van het gezin. Jaaps bestaan als dirigent heeft de laatste 10 jaar een grote vlucht genomen en dat eist zijn tol. Het opvoeden van een kind met autisme en een verstandelijke beperking is zwaar en daar heb je zoveel mogelijk ondersteuning bij nodig. Toen onze kinderen jong waren was Jaap concertmeester van het KCO (Koninklijk Concertgebouworkest; CK) en gelukkig meer thuis.
Heb je de smaak van het schrijven te pakken en ga je meer schrijven ondanks je ongetwijfeld zeer gevulde agenda?
Als Jaap in 2018 aanvangt als chef-dirigent van het New York Philharmonic Orchestra zal onze agenda nog gevulder zijn. Ik blijf mij onverminderd inzetten voor Stichting Papageno. Geïnspireerd door onze lange zoektocht naar een diagnose en goede begeleiding voor Benjamin werk ik momenteel aan de realisatie een expertisenetwerk voor vroegdiagnostiek en begeleiding. Maar het schrijven laat mij niet meer los, een onderwerp voor een volgend boek vraagt om uitwerking, nu nog de tijd vinden!
Dankjewel voor je openhartige antwoorden, Aaltje!
Charles Kuijpers
Eerder verschenen op Perfecte Buren.
