"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie levensbeschouwing: Ken jezelf

Donderdag, 11 januari, 2024

Geschreven door: Tinneke Beeckman
Artikel door: Evert van der Veen

Teveel vragen om te beantwoorden

Dit boek is bedoeld om jezelf beter te leren kennen en het bestaat uit vier delen: Wie ben je?; Wat voel je?; Wie wil je zijn?; Hoe leef je en hoe sterf je?

Aan de hand van vele teksten uit de literatuur en de filosofie is dit boek “… een ode aan denkers en schrijvers, en laat zien hoe zij mijn ideeën over kleine en grotere thema’s, over kleinere en grotere aarzelingen, hebben veranderd”(p. 13). Het is daarom een autobiografisch boek met persoonlijke leeservaringen die hier zijn gebundeld. Zinvolle levensvragen worden gerelateerd aan literatuur en filosofie.

Opmerkelijk is dat alle hoofdstukken een vraag als titel hebben; deze zijn van zeer wisselend karakter. Zo is er de vraag ‘Hoe lui kan je zijn?’ waarin Thomas van Acquino ter sprake komt die luiheid als één van de hoofdzonden beschouwt. De uiteindelijke conclusie van Tinneke Beeckman is dat ontspanning goed is voor een mens.

Vragen van uiteenlopend karakter
De vraag ‘Hoe spreek je in de publieke ruimte?’ lijkt mij voor een boek over zelfkennis niet zo relevant. Er zijn ook enkele confronterende vragen bij als ‘Ben je een snob?’ en ‘Ben je een narcist?’ maar ook vragen die wat dieper gaan zoals ‘Hoe kwetsbaar ben je?’ en ‘Wat kan je troosten?’

Sociologie Magazine

Er komen in dit boek wel erg veel vragen voorbij en dat komt de verdieping niet ten goede. Het lijkt erop dat het boek een bundeling is van eerder verschenen teksten in een ander format. Voor dat format zijn de teksten prima maar nu ze onder de boektitel Ken jezelf verschijnen, roepen ze verwachtingen op die het boek niet kan waarmaken. De formule is in de basis goed gekozen maar beperking tot een aantal échte, wezenlijke levensvragen was beter geweest, dan hadden die vragen ook meer kunnen worden uitgediept zoals de vraag ‘Hoe kun je het kwaad begrijpen?’ waarvan het antwoord eigenlijk onbevredigend is.

De auteur van Ken jezelf is Tinneke Beeckman. Ze is filosoof en schrijft columns voor De Standaard. Eerder verscheen van haar Machiavelli’s lef.

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow