"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie geologie & biologie: Life on our planet

Maandag, 27 november, 2023

Geschreven door: Tom Fletcher
Artikel door: Evert van der Veen

De ontwikkeling van leven op aarde

Dit boek is een verbluffend fraai geïllustreerde beschrijving van het ontstaan van de aarde en het leven dat op onze planeet is voortgekomen. In dit langdurige proces zijn wij mensen slechts 0,007% van de tijd dat de aarde bestaat aanwezig. De oudste mens is 350.000 – 300.000 jaar oud en werd in Marokko gevonden. Dit zijn slechts enkele van de vele interessante feiten en gebeurtenissen waar dit boek Life on our planet vol mee zit.

Het boek hoort bij de gelijknamige tv documentaire Life on our planet en “… volgt de indrukwekkende reis van het leven, van de chemische en biologische soep van de oudste vorm tot de imposante en ongelooflijke diversiteit van het huidige leven op aarde” (p. 15).

Deze omvangrijke geschiedenis wordt hier helder beschreven en is voorzien van schitterende fotografie en realistische animaties waar veel zorg aan is besteed. De vraag wat leven is, wordt in de inleiding gesteld en als volgt omschreven: “een stroom energie in georganiseerde structuren plus het vermogen zich te repliceren” (p. 25).

Dat klinkt misschien nogal abstract maar het langdurige proces waarin leven zich ontwikkelt, wordt in dit boek op toegankelijke wijze beschreven en van fraaie illustraties voorzien. Dit boek is dan voor een breed geïnteresseerd publiek geschreven.

Yoga Magazine

Productie
Interessant is het laatste hoofdstuk ‘Achter de lens’ waarin verteld wordt over de totstandkoming van de tv documentaire. Honderden mensen zijn hier acht jaar mee bezig geweest en er is veel vooronderzoek gedaan om wetenschappelijk verantwoorde animaties van prehistorische dieren te maken. Het resultaat mag er dan ook zijn.

In het eerste hoofdstuk worden de basisprincipes uitgelegd: evolutie, concurrentie en uitsterven van soorten. Alle leven begon in de zeeën en vervolgens groeiden er op het land mossen en bomen. Vervolgens kwamen er vliegende insecten en amfibieën met ledematen en daarna ontstonden de vroegste vormen van zoogdieren.

Na het ontstaan van continenten nam de bio-diversiteit explosief toe en evolueerden de dinosaurussen. Door de inslag van asteroïde stierven deze dieren uit en ontstonden er 10.000 soorten vogels. De zoogdieren ontwikkelden zich verder en pasten zich aan aan hun leefgebieden in de lucht, op het land en in de zee.

Na de ijstijd kwam – tenslotte, evolutionair gezien enkele seconden voor twaalf uur – de mens. De geschiedenis van de mens is uitgebreid beschreven door Yaval Noah Harari in Sapiens: Een kleine geschiedenis van de mensheid.

Tom Fletcher is paleontoloog van gewervelde dieren en wildlife expert in haaien en fossiele vissen. Hij is verbonden aan de universiteit van Leicester.

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow

Boeken van deze Auteur: