Dit boek ontroert en maakt je aan het lachen
[Recensie] Harold Hamersman is bekend als wijnjournalist en de artikelen die hij schrijft voor het NRC Handelsblad en Het Parool. Wat (voor mij in ieder geval) niet bekend was, is het feit dat hij is opgegroeid in volksbuurt De Pijp en boordevol verhalen zit over zijn jeugd. Omdat ik regelmatig, net als de moeder van Hamersma, ronddwaal in De Pijp, wilde ik dit boek heel graag lezen. En wat heb ik hiervan genoten!
Terwijl Hamersma verhaalt over zijn ouders, de buurtbewoners die allemaal ‘Ome’ en ‘Tante’ heetten en over hoe hij zijn jeugd ervaren heeft, word je als lezer teruggeworpen in de tijd. De herkenning is groot en de melancholie die optreedt ook. De eerste auto’s in de straat, de televisie met sneeuweffect, de dingen die je als jongetje kon uitvreten zonder dat er meteen instanties bij betrokken werden; het ademt de sfeer uit van een wereld die in ontwikkeling is, maar nog open ligt. Tegelijkertijd stipt Hamersma aan hoezeer de wijk inmiddels veranderd is; de speciaalzaken die destijds het straatbeeld sierden worden beetje bij beetje vervangen door supermarkten en hippe (avocado)restaurants. Toch hangt er nog steeds een zweem van vroeger over de straten en is de auteur, na elders te hebben gewoond, weer terug verhuisd naar de wijk. Omdat hij zich daar thuis voelt.
De rode draad door het boek is de moeder van Hamersma, Janny, die steeds meer gaten krijgt in haar geheugen maar daar zelf het minste last van lijkt te hebben. Ze loopt dagelijks door de straten van De Pijp op haar moonboots en heeft een heerlijk excentrieke inslag. Haar eigenheid en optimisme maken dat je van haar gaat houden, zonder dat je haar ooit hebt ontmoet. De liefde van Hamersma voor zowel zijn moeder als zijn overleden vader sijpelt uit elke bladzijde van dit boek, zonder hen op te hemelen of herinneringen mooier te maken dan ze waren. Het was niet allemaal koek en ei in Hamersma’s jeugd, maar hij heeft het talent geërfd van zijn moeder om de zon te zien op regenachtige dagen.
De droge humor van Hamersma heeft mij vanaf het begin dit boek in getrokken. Ik heb soms hardop zitten lachen om de anekdotes die naar voren komen. Het verhaal over zijn vader die maanden bezig is met een zelfgemaakt stadion dat van ellende uit elkaar valt. De teleurstelling van de broertjes Hamersma, die ze zo goed proberen te verbergen, is ronduit hilarisch. Herkenning viert hoogtij. Pas als je volwassen bent zie je dat je ouders ook alleen maar hun best deden.
Ik vond het echt jammer toen ik de laatste bladzijde moest omslaan. Als het twee keer zo dik was geweest, had ik het ook prima gevonden. Er is verder niets op aan te merken. Dit boek ontroert en maakt je aan het lachen. Van begin tot eind was dit een feest om te lezen. Onder de rook van de Heineken krijgt van mij vijf dik verdiende sterren!
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
