Revolutie in het bejaardenhuis
Hendrik is 83 jaar oud en woont in een verzorgingstehuis. In zijn dagboek schrijft hij over zijn medebewoners en de staat van de zorg in Nederland. Saai? Allerminst. Hoewel hij naar eigen zeggen een bijzonder ‘brave hendrik’ is, doet Hendrik zijn uiterste best het de directrice zo moeilijk mogelijk te maken. Pogingen iets van het leven te maken: Het geheime dagboek van Hendrik Groen, 83 ¼ jaar oud is een geestig en informatief boek voor alle leeftijden.
[Van dit boek verscheen eerder een voorpublicatie op Athenaeum.nl]
Een jaar lang houdt Hendrik zijn dagboek bij en geeft hij ‘een ongecensureerde blik’ op de bewoners. Hij schrijft op 1 januari:
‘Ik houd ook het komend jaar niet van bejaarden. Dat geschuifel achter die rollators, dat misplaatste ongeduld, dat eeuwige klagen, die koekjes bij de thee, dat zuchten en steunen.’
Hendrik is, in tegenstelling tot de meeste bewoners, wel geïnteresseerd in het wereldnieuws en stemt niet zonder meer voor 50PLUS. Zijn mening is vaak genuanceerd en geïnformeerd. Zo zegt hij over het scootmobielbeleid in het Rijksmuseum:
‘Als je daar bejaarden in hun scootmobiel tussendoor laat rijden, kun je in iedere zaal naast de suppoost een schade-expert neerzetten en iemand om de rommel op te ruimen, want de meeste scootchauffeurs sturen slechter dan Jules de Corte.’
Het dagboek is ook een poging om de moed erin te houden. Het geeft Hendrik een uitlaatklep voor zijn eigen ‘gezeur’; al schrijvende krijgt hij steeds meer toekomstperspectief. Samen met zijn vriend Evert haalt Hendrik behoorlijk wat kattenkwaad uit en richt hij de Oud-maar-niet-dood-club op. Ze gaan naar het casino, koken onder begeleiding van een echte kok en nemen de nodige alcoholische versnaperingen. Om zijn actieradius wat te vergroten schaft Hendrik een invalidenautootje aan en een nieuwe bewoonster, Eefje, wekt zijn speciale interesse. Het leven is niet alleen maar ellende.
Protocol
Op de achtergrond van de roman speelt steeds het verzet tegen de directie en met name de directrice Stelwagen. Elke vernieuwing of poging tot verbetering wordt door de directie afgedaan wegens ‘het protocol’. Deze reglementen mogen ook niet zomaar ingezien worden, maar desondanks verzint Hendrik samen met Eefje manieren om de bestaande regels aan te vechten. Gedurende het boek spreekt Hendrik zich fel uit over de staat van de zorg in Nederland:
‘Bij ons op de dementenafdeling wonen oudjes die nauwelijks nog kunnen staan of slaan maar die er ook bij liggen als een boeienkoning die zijn truc is vergeten. Kom gerust eens kijken, paparazzi.’
Anja, een vroegere buurvrouw van Hendrik, spioneert voor hem bij de directie. De vraag wie eigenlijk de echte spion is, dringt zich in de loop van het boek steeds meer op. Wie schuilt er achter het pseudoniem Hendrik Groen? Een medewerker van een verzorgingstehuis? De aanklacht tegen de bureaucratie binnen de ouderenzorg geschreven vanuit een bewoner is in ieder geval doeltreffend.
Actualiteit
Pogingen iets van het leven te maken verscheen allereerst als dagelijks weblog op de site van Torpedo Magazine toen Uitgeverij Meulenhoff besloot de dagboekfragmenten te bundelen. De continue verwijzingen naar de actualiteit, zoals de Zwarte-Pietendiscussie en het debacle rond Henk Krol, laten zien dat het verhaal uit een ander medium komt en zorgen ervoor dat de lezer steeds moet graven naar de nieuwswaardige gebeurtenissen uit 2013. Dat is nu nog niet zo’n probleem, maar zou het boek een kortere houdbaarheidsdatum kunnen geven.
Daarnaast beginnen de korte stukken tekst op een zeker moment te vermoeien: dit is uiteraard gebruikelijk voor een dagboek, maar het haalt de vaart uit het verhaal. Toch blijft Hendriks humoristische kijk op het leven boeien. Ondanks de structuur is Pogingen om iets van het leven te maken de moeite van het lezen meer dan waard.
