Een weerspiegeling van de persoonlijkheid
Voordat hij in 1956 promoveerde op De symboliek van de voet schreef de Nederlandse filosoof Cornelis Verhoeven dagelijkse beschouwingen over uiteenlopende onderwerpen. Van de 200 teksten die daaruit resulteerden werden er in 2021 alsnog 32 gebundeld. Wegens kennelijk succes volgde het jaar daarop een tweede boek met nog eens 29 essays.
Snoepen
De eerste bundel, Alledaagse mijmeringen, imponeert niet alleen door de breedte van de onderwerpen waarin het latere, ruim 50 boeken omspannende oeuvre van Verhoeven zich al aankondigt: van zelfmoord tot snoepen, van tempelprostitutie tot burgerlijkheid, van melancholie tot ketterij. Imposant is ook de vroege rijpheid van de toen nog geen 30-jarige auteur, die in zijn huiver voor een té daadkrachtig denken lange tijd haaks op de tijdgeest is blijven staan.
Felheid
Toch verrast Verhoeven soms met ingehouden felheid. Zijn filippica tegen de katholieke clerus preludeert op de vernieuwingsbeweging van de jaren ’60, die hem op haar beurt snel te activistisch werd. Zijn roep om ‘authenticiteit’ heeft zelfs iets modernistisch, met misschien op zijn beurt nèt te veel wantrouwen jegens de materiële inertie van het bestaan, zoals die neerslaat in het (domme) ritueel.
Snuffelen
Dat maakt Verhoeven goed met een sprankelende bespiegeling over het verschijnsel ‘snuffelen’, inclusief de aardse connotaties daarvan. Ook daarin krijgt de denker echter het laatste woord: ‘De snuffelende mens is in aanleg de intellectuele mens.’ Doodernstig – en tegelijk verkneukelend geestig: in elke bespiegeling weerspiegelt dit boek de persoonlijkheid van Verhoeven zelf.
—
Ook verschenen op Twitter/X en Linkedin
