De pijn van een moederhart
“Al ruim tien jaar ben ik moeder van een overleden kind”: met die alleszeggende zin opent dit boek en in feite wordt in deze zin ook reeds alles gezegd. Mirjam Rotenstreich spreekt over haar VGLT = Verdriet, Gemis en Leegte om Tonio. Vergelijkbaar en toch weer anders dan haar echtgenoot Adri van der Heijden beschrijft ze eerlijk en menselijk haar gevoelens die na verloop van jaren niet minder maar hoogstens ánders worden.
Ze zoekt naar een woord voor ‘moeder van een overleden kind’, vindt er geen en komt zelf tot het woord ‘bestorven ouders’. Ze ervaart de ‘levenslange rouw’ en in tal van ogenschijnlijk gewone ontmoetingen of confrontaties met alledaagse dingen kan Mirjam ineens tegen het pijnlijke gemis van Tonio aanlopen. De toekomst zal door zijn dood altijd ánders zijn. Herinneringen aan Tonio kunnen op de meest onverwachte momenten bovenkomen en haar dan emotioneel uit het veld slaan. Zij voelt een permanente ‘emotionele pijn die doorstraalt naar mijn hart’.
Tijd
Er is sprake van een nieuwe jaartelling in haar leven: 23 mei 2010, de dag van Tonio’s dood, is het keerpunt. Mensen spreken vaak over de tijd vóór en na iemands overlijden. Sinds die ene dag zijn alle dagen van haar leven anders van kleur want ‘de rouw om de dood van een kind is er levenslang’.
De tijd heel niet alle wonden maar doet wel iets, zegt Mirjam Rotenstreich. In lezingen benadruk ik dat de tijd als zodanig níets doet, je bent het zélf die – vaak met steun en troost vanuit je omgeving – de wonden heelt.
Jij ontbreekt aan mij bestaat uit vele korte impressies. Samen vormen ze een doorlopend verhaal dat indringend duidelijk maakt dat verdriet om het verlies van een kind – maar ook van een andere geliefde – nooit over gaat en dat je er ten diepste nooit ‘overheen’ komt.
Het gemis van de ander gaat diep in je hart altijd met je mee. De intense emoties die er vanuit een verborgen bron van doorlopend gemis vaak onverwacht en pijnlijk zijn, worden pijnlijk-mooi en krachtig verwoord.
Dit boek vertolkt wat een moeder maar ook een vader voelt wanneer een kind van hen is overleden. Tijd is daarin niet belangrijk want het blijft je kind en daarom blijft ook het vaak schrijnende gemis zoals de impressies na meer dan tien jaar laten zien. Veelzeggend is de ondertitel ‘Het naleven van Tonio’: hij blijft – levenslang – in Mirjam en Adri voortleven.
Jij ontbreekt aan mij is een waardevol boek om mensen die een kind hebben verloren, beter te leren kennen. De korte teksten zijn gedurende de periode 2020 – 2023 geschreven.
Mirjam Rotenstreich is neerlandicus en de vrouw van Adri van der Heijden. Hun zoon Tonio overleed in 2010 door een verkeersongeluk in Amsterdam. Van der Heijden publiceerde in 2011 Tonio en Mirjam Rotenstreich publiceerde eerder Tonio’s blik.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
