Smullen geblazen
[Recensie] Twee schatjes van ratjes van Erik van Os en Elle van Lieshout slagen er steeds in prentenboeken te schrijven die je op het puntje van je stoel laten zitten. Ze paren originaliteit aan humor, hebben altijd leuke plotwendingen in hun verhalen en steevast is er een twist aan het eind van verhaal. Nooit zijn hun boeken moraliserend, maar er zit altijd iets herkenbaars in voor kinderen. Ook in Twee schatjes van ratjes is het weer ‘smullen’ geblazen voor al die ‘volwassen en kleine ratjes’ die dit boek lezen.
Tante Dominante woont op De Stort, the place to be voor een rat. Ze is bazig, dominant. Als ze moet gaan werken zegt ze dat haar twee neefjes Knaas en Knoop (Knoop was dol op stroop / en Knaas was kettergek op kaas”) af moeten blijven van een stuk brood met stroop en een met kaas. Dat is voor haar. Zeg dat maar eens tegen de ondeugende ratjes. Ze doen er alles aan om toch “een muizenhapje” te nemen. Maar Dominante heeft de boterhammen goed beveiligd door er kippengaas over heen te zetten. Gaat ze het lukken? Verzinnen ze een list? De ontknoping is hilarisch.
Rijm
Het verhaal is op rijm en dat geeft het verhaal een heerlijk ritme. Met gevoel voor taal vertellen de auteurs het verhaal. Als ze niet luisteren naar Dominante dan zal er wat zwaaien. Dan schrijven Van Os en Van Lieshout: “Die boodschap kwam wel binnen / maar het brood lag daar te geuren, / oo die stroop en aa die kaas”. De ‘oo’ en ‘aa’ verwijzen naar de lange klinkers in Knoop en Knaas. Herhaling is ook zo herkenbaar voor jonge kinderen. Het lukt de ratjes niet bij het lekkers te komen: “auw, mijn tanden, / auw, mijn staartje / auw, mijn pootjes / auw mijn kop!”
De combinatie van de tekeningen van Thé Tjong-Khing en de tekst is geweldig. Je ziet Dominante als een echte bitch vijf keer waarschuwen omringd door felle kleuren. En op de volgende bladzijden zie je de neefjes bezig om op vijf manieren bij de boterhammen te komen. Een mooi ritme. Dominante wordt afgebeeld als een keurig verzorgde vrouwelijke rat, compleet met parelketting, zwart jurkje en hoge hakjes. En dat op een vuilnisbelt. Op die vuilnisbelt is van alles herkenbaar: een afwasborstel, een oude knuffel, een Duplo-steentje, een versleten schuursponsje en een mondkapje. Een aantal keren staat er op de linkerpagina een deel van het verhaal en op de rechterbladzijde de reactie van Knaas en Knoop. De braafheid en de ondeugd van de twee neefjes is prachtig getekend. Die oogjes als ze van tante hun ‘verdiende’ beloning krijgen.
Leesfragment
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
