Maarten!
In dit boek Van Rossem houdt je scherp zijn essays uit het tijdschrift Maarten! verzameld rond vier thema’s: de politiek van de Verenigde Staten, neoliberale ideologie, parlementaire democratie en persoonlijke beschouwingen over allerhande onderwerpen.
Veel essays gaan over de Verenigde Staten en die heeft Maarten van Rossem ook “met het meeste plezier geschreven”.
Hij is relativerend over de bijdrage van historici aan het actuele debat over allerhande kwesties en is van mening dat er vaak een te simpel gesteld beroep op de geschiedenis wordt gedaan in de media. “Historici, hoe bekwaam ook, kunnen echter weinig verstandigs over de toekomst zeggen…. Anders dus dan veel leken denken, herhaalt de geschiedenis zich niet (p. 13).
Het is uiterst verleidelijk om onze tijd met de jaren 20 en 30 te vergelijken maar ondanks bepaalde parallellen dienen we daar toch voorzichtig mee te zijn. Ik denk dat in tegenstelling tot toen er nu meer mensen zijn die zich bewust zijn van de gevaren van nationalistisch getinte ideologie waarin ‘eigen volk’ voorop gaat en tegenover andere groepen mensen worden geplaatst.
Interessant is het onderscheid dat Franse historici maken tussen evenementiële geschiedenis – de dagelijkse dingen die gebeuren – en de geschiedenis van de longe durée die over dieperliggende veranderingen gaat.
Prikkelende titels
De titels van de essays zijn vaak veelzeggend zoals deze De Nederlandse democratie is democratisch genoeg (p. 55) waarin Maarten van Rossem zich opmerkelijk positief toont over de democratische stand van zaken in ons land.
Wat agressief van toon is de titel De schokkende willekeur van het Opperwezen waarin Maarten laat merken dat hij niet zo veel van het Oude Testament moet hebben maar wel aangenaam verrast is door de boodschap van Jezus.
Andere titels die tot de verbeelding spreken zijn De doctorandus-fabriek en De tikkende tijdbom van het Koninklijk Huis.
Van ieder essay is een kenmerkend citaat opgenomen maar het is jammer dat de essays niet gedateerd zijn.
De foto op de omslag is typisch Maarten van Rossem en de toon in de essays is zoals we hem kennen: vaak met een licht cynische ondertoon, wel onderbouwd met argumenten en soms met een geheel eigen mening.
Maarten van Rossem is historicus met als specialisatie de geschiedenis en politiek van de Verenigde Staten. Hij werkt mee aan het tv programma De slimste mens. Van hem verschenen eerder Herinneringen aan mijn jeugd, Openluchtmuseum Nederland, Drie oorlogen en De wereld volgens Maarten van Rossem.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
