"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Xerox

Dinsdag, 18 juli, 2023

Geschreven door: Fien Veldman
Artikel door: Lalagè

Praten met je printer

[Recensie] Sommige mensen praten tegen hun huisdier of hun planten. De hoofdpersoon van Xerox praat tegen de printer op kantoor. Vanwege haar functie zit ze vlak naast hem. Fien Veldman introduceert dit echter een stuk subtieler dan ik nu doe. Ze begint met een schets van de grote stad, waarin afval een belangrijke rol speelt.

“Alles wat ik passeer wordt uiteindelijk vuilnis. Het hangt er alleen van af wanneer je besluit dat iets waardeloos wordt. Als je het op een tijdlijn zet, zul je zien: niks, niks, niks, niks, niks, het uitvinden van het ding, het maken van het ding, het bestaan van het ding: het kopen, het gebruiken, de teloorgang van het ding, het weggooien van het ding, afval afval afval afval afval afval afval afval.”

De vuilnisman
Later komt dit motief terug, als de hoofdpersoon in contact komt met een vuilnisman. Die heeft altijd al van deze baan gedroomd, ook al wilde zijn vader liever dat hij accountant zou worden. De vuilnisman heeft net als de hoofdpersoon een baan waar anderen op neerkijken, ook al beweren ze dat het heel belangrijk is.

De naam van de hoofdpersoon wordt niet genoemd. Als ze rechtstreeks wordt aangesproken, staat er [mijn naam]. Haar collega’s worden met hun functie aangeduid: marketing, product, sales. Dit benadrukt de afstand die er tussen hen is. Het kantoorleven wordt beschreven zoals het op veel plekken is. Ik heb er een paar keer erg om moeten lachen. Het is toepasselijk dat het laatste deel begint met een citaat uit Het Bureau van Voskuil.

Boekenkrant

Het pakket
Een andere rode draad is het pakket dat aan de hoofdpersoon is verzonden. Ze is lang bezig om te achterhalen waar het pakket is, uit angst dat ze zal worden ontslagen als ze het niet weet te bemachtigen. Als de manager met haar wil praten, is ze bang dat hij naar het pakket zal vragen. Maar hij lijkt er niet eens van op de hoogte te zijn. Toch gaat ze door met zoeken waar het pakket is. Vervolgens doet ze er lange tijd over om een schroevendraaier te kopen en het pakket open te maken. Ze komt niet op het idee om gereedschap van een buur te lenen, ook al is er op een gegeven moment wel een buurvrouw die haar om hulp vraagt. Ook dit contact verloopt erg stroef.

Terugblik op de jeugd
In de gedachten van de hoofdpersoon blikt ze af en toe terug op haar jeugd. Het is niet voor niks dat ze is vertrokken uit haar geboorteplaats om in de grote stad te gaan wonen. Het geeft de indruk dat haar jeugdervaringen ervoor hebben gezorgd dat ze nu moeite heeft met sociale contacten.

In het derde van de vier delen ligt het perspectief bij de printer, wat geweldig is gedaan. Fien Veldman zorgt ervoor dat de lezer er helemaal in mee gaat. Het einde is ontroerend. Wat een goed debuut.

Eerder verschenen op Lalagè leest