Een zinnelijke liefde in kreeftengang
Liefde. Dat is het thema van de nieuwe roman Godin, held van Gustaaf Peek. Marius en Tessa zijn vanaf hun middelbare schooltijd verliefd. Hun levens delen ze echter niet; hun liefde leidt een clandestien bestaan. Af en toe laait ze op, maar komt niet tot bloei.
[Lees ook de voorpublicatie op athenaeum.nl]
Peek maakt het de lezer niet eenvoudig. Aanvankelijk heb je geen idee waar het verhaal over gaat. Hij gebruikt geen dialooginterpunctie, zodat de gesprekken van de personages moeilijk te volgen zijn. Maar het grootste probleem is dat hij het verhaal achterstevoren vertelt: het eerste hoofdstuk gaat over het overlijden van Tessa. Daarna gaat hij terug in de tijd om te eindigen op de middelbare school. Op zichzelf is dat een interessante manier om een verhaal te vertellen, maar doordat de personages niet geïntroduceerd worden, eerder lukraak uit de lucht vallen, raak je als lezer regelmatig de draad van het verhaal kwijt.
Kunstgrepen
Gelukkig is dit laatste bezwaar makkelijk te ondervangen door de chronologie te herstellen en het boek van achter naar voor te lezen. Dan blijkt het boek die merkwaardige kunstgrepen helemaal niet nodig te hebben.
Het verhaal van de liefde van Marius en Tessa is een verhaal van een zinderende en zeer zinnelijke liefde. Maar tegelijkertijd ook een problematische liefde; ze kunnen niet voor elkaar kiezen.
Peek schrijft rake en mooie beelden. De adolescent Marius sluipt het huis van Tessa’s ouders binnen en gaat naar haar slaapkamer:
Haar geur was overal. Hij ging door haar kasten, opende dozen, tassen. Over een stoel lagen outfits op elkaar gestapeld die ze afgelopen week had gedragen, hij zocht naar haar in het kruis van haar broek, snoof aan de hals en oksels van haar trui, aan de bh die hij kende, daarna legde hij alles op haar bed, bouwde haar op uit haar kleren.
Maar als lezer weet je eigenlijk al hoe de scène verder gaat: Marius trekt zich af en spuit over de kleren. Weg mooi beeld.
Peek heeft een voorkeur voor expliciete seks. Het boek bevat een overdaad aan pornografie. Bij wellustige liefde hoort dat erbij, maar na een paar keer neuken, pijpen, beffen, spuiten weet je het wel. Daar komt bij dat Peek de seks nogal potsierlijk beschrijft, met woorden als vulva en labia. Alsof het technische uitleg door een gynaecoloog betreft.
Effectbejag
Door die nadruk op seks verdwijnt de intensiteit van de liefde van Marius en Tessa naar de achtergrond. De intensiteit van het verbonden voelen, ondanks de onmogelijkheid samen te kunnen zijn. De verstilling van een diep gevoel van hechting. Die is er wel, maar raakt ondergesneeuwd. De herhaling van seksscènes en opmerkelijke structuurkeuzes van Peek zijn beslist niet nodig om dit verhaal van de (on)mogelijkheid van een intense liefde te vertellen. Met effectbejag heeft hij zijn verhaal onnodig geweld aangedaan.
