Zeer grondige research gedaan en in het verhaal werd rekening gehouden met alles
[Recensie] Verdwenen generatie is de term voor een groep Duitse kunstenaars, muzikanten en schrijvers die tussen 1890 en 1914 geboren zijn en in nazi-Duitsland vervolgd werden omdat ze het Joodse geloof aanhingen, hun politieke ideeën niet bij het regime pasten of homoseksueel waren. Florian Weiland
Langweiler, 1902. De vijftienjarige Mathis Bohnsack heeft het thuis niet makkelijk. Zijn twaalf broers kunnen meehelpen op de boerderij van hun vader, maar door zijn kinderverlamming kan Mathis samen met zijn moeder het huishouden doen. Bovendien heeft hij nog eens een allergie aan bonen waardoor zijn verdere toekomst op de boerderij niet erg rooskleurig eruit ziet. Dit wordt hem allemaal niet in dank afgenomen door zijn broers en vader, meermaals is hij voor hen hun mikpunt van spot. Wanneer de jaarmarkt in het dorp is, ontdekt hij daar het doorschijningsapparaat. Hij is enorm onder de indruk en beslist om van huis weg te lopen om samen met meester Bo en zijn machine rond te reizen. Zo komt hij in steden waarvan hij zelfs niet wist dat zij bestonden.
Op een dag ontmoet hij de sterke Meta. Zij trekt rond met haar broer en treedt op als sterkste vrouw van de wereld op verschillende kermissen. Mathis wordt verliefd op haar en ze beslissen om samen te gaan toeren. Ze trekken rond van Berlijn tot aan de Folies Bergère in Parijs. Op hun tocht ontmoeten ze veel fascinerende figuren en wanneer Hitler de macht overneemt in Duitsland beslist Mathis een boek over hen te schrijven zodat ze nooit vergeten zullen worden.
Runa het debuut van Vera Buck was een schot in de roos. Deze spannende roman, gebaseerd op waargebeurde historische feiten aangevuld met de rijke fantasie van de auteur was voor mij een heuse pageturner. Vol ongeduld keek ik dan ook uit naar haar nieuwe roman Het boek van de vergeten artiesten.
Ook deze keer neemt Vera ons mee doorheen een stukje minder gekende geschiedenis. Iedereen kent de horror verhalen over de nazi’s met hun Joden-en zigeuner vervolging. Maar Hitler heeft veel meer kwaad gedaan dan enkel deze verschrikkingen. Ook heel wat artiesten werden vervolgd dit omdat ze anders waren dan de rest: dwergen, vrouwen met baarden, sterke vrouwen, holebi’s, …. ze verdwenen onder Hitler’s regime en werden vergeten, veelal is er nu geen spoor meer van hen terug te vinden. Het volledige boek is een ode aan deze vergeten artiesten.
Het verhaal is geschreven in dezelfde stijl als Runa, heldere, duidelijke zinnen die de geschiedenis op een beeldende manier weergeven. Af en toe deed het mij zelfs denken aan de historische romans van Umberto Eco, waarin naast het verhaal de geschiedenis zeer centraal staat. Vera Buck vermengd, net als in Runa fictie en non-fictie. Gekende historische feiten vermengd zij met haar eigen kleurrijke fantasie. In een nawoord geeft de auteur hierover extra uitleg wat zeker een pluspunt is en het geheel volledig maakt.
Maar de geschiedenis is zeer rijk en de auteur wil teveel vertellen in haar al zeer lijvig verhaal. Hierdoor kreeg ik het gevoel dat bepaalde delen niet volledig zijn afgewerkt: plots horen we niets meer over Mathis doorschijningsapparaat (röntgenapparaat), of over de geheimzinnige club van artiesten van Claire Waldoff. Deze laatste vond ik een zeer leuk concept, maar er werd niet dieper op ingegaan. Zo komen er nog heel wat andere onderwerpen aan bod omdat de auteur zo volledig mogelijk wil zijn, hierdoor krijg je als lezer een overvloed aan informatie en word je ook overrompeld. Door deze veelheid blijven er heel wat interessante elementen vaag en onafgewerkt.
Dit is ook zo bij de vele personages, ik vond het wel leuk dat de Franse Loïe Fuller in het boek voorkwam en de Britse Agatha Christie, maar dit bracht geen meerwaarde aan het verhaal. Integendeel het geheel werd één grote melting pot van historische figuren en gebeurtenissen. Het verhaal zou meer diepgang hebben gehad mocht de auteur zich enkel gehouden hebben bij haar hoofdthema: de vergeten artiesten onder nazi-Duitsland. Zo intrigeerde het verhaal van Charlotte Rickert en Claire Waldoff mij en had ik graag meer over hen gelezen.
Inhoudelijk heeft Vera Buck oog voor het kleinste detail, ze heeft zeer grondige research gedaan en in het verhaal werd rekening gehouden met alles: opkomst van de wagen, hoe mensen leefden en dachten, hoe de ziekenzorg ervoor stond,… niets heeft ze boven het hoofd gezien.
Doorheen het verhaal ontwikkelden de personages zich niet, Mathis blijft de brave, gevoelige jongen en Meta blijft de krachtpatser. Hierdoor krijg je als lezer nog meer het gevoel dat het verhaal op de achtergrond komt te staan en de vele nevenpersonages met de hoofdrol lijken te gaan lopen. Uiteindelijk zijn zij de vergeten artiesten waarover het boek uiteindelijk gaat. Maar hierdoor lijkt het geheel soms langdradig, de auteur laat zijn lezers als het ware verdrinken in de details waardoor de aandacht op het verhaal verloren gaat.
In vergelijking met Runa vond ik Het boek van de vergeten artiesten ietsje tegenvallen, maar het hoofdonderwerp boeide mij wel en ik heb veel bijgeleerd over de Europese geschiedenis. Bovendien heeft Vera Buck een schrijfstijl die mij zeker goed bevalt alleen wilde zij nu teveel vertellen in één verhaal wat hier niet ten goede kwam. Ik blijf toch nog steeds fan van haar werken en kijk ook uit naar haar volgende roman. Deze scoor ik 3.5 sterren vooral op originaliteit van thema en stijl, inhoudelijk kon het beter.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
