Struinen door de buitenwijk
[Recensie] Is het een vreemd toeval dat ik Gershwins An American in Paris hoor terwijl ik het tweede hoofdstuk in Mijn vrienden (door Emmanuel Bove) lees? Het past in elk geval als een want aan de hand, de opgeroepen sferen versterken elkaar, dromen beelden van eenzame mensen in de grote stad. En dat is dan ook gelijk alles dat de muziek en taal gemeen hebben: eenzaamheid in Parijs.
Eenzaamheid en treurnis
Baton, de (anti)held uit het boek is een voormalig soldaat die tijdens de Eerste Wereldoorlog gewond is geraakt en nu het gebruik van één van zijn armen moet missen. Onze ‘mutilé de guerre’ trekt elke dag de straat op. Hij ontvlucht de triestheid van zijn kamer in een Parijse faubiurg om de huisbazin de kans te geven het perceel schoon te maken. Maar dat is een excuus, voor zichzelf, want Baton is zich terdege bewust van de eenzaamheid en de treurnis van zijn bestaan die in het eerste hoofdstuk afdoende worden beschreven.
De eenzaamheid moe, bijna manisch op zoek naar wat intiemer gezelschap, stort Baton zich in het straatleven. In elk volgend hoofdstuk ontmoet hij een persoon met wie hij een kortstondige intieme relatie ontwikkelt. Daarbij gaat het niet alleen om fysiek contact, zoals met de barvrouw die Batons eerste “vriend” wordt, maar ook om mentaal contact. Dat laatste aspect komt naar mijn mening het sterkst naar voren in het hoofdstuk van de zelfmoordenaar die Baton langs het kanaal ontmoet.
Ademt sfeer
Alle ‘vrienden’ worden met grote perfectie gekarakteriseerd zodat ze moeiteloos oplossen in de ook al perfect geschetste omgeving. Het geheel ademt de sfeer van een regenachtige dag in een grijze buitenwijk van de grote stad. Waarin Baton dan toch maar opmerkt dat de bloemen in de vaasjes op de tafels van het terras allemaal precies op gelijke lengte zijn gehouden. Een beetje kleur in de grauwheid, dat is nou precies wat dit boek zo leesbaar maakt.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
