"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie: Olifantenpaadjes

Zaterdag, 10 februari, 2024

Geschreven door: Sebastiaan Chabot
Artikel door: Nico Voskamp

Go your own way

De familie Chabot is behoorlijk productief, getuige dit gloednieuwe boek van Sebastiaan Chabot. Het boek ziet er wonderschoon uit. Fel rood en op de voorkant een afbeelding van een erg levendig schilderij van Fernand Léger, genaamd La grande parade sur fond rouge.

Tot zover alles goed. Maar met het lezen verandert dat. Ik zeg het maar meteen: het verhaal valt niet mee. Dat ligt aan de stijl. De eerste pagina voelt meer als een lollig op kinderen gericht verhaal dan een diepgaand intellectueel essay:

“Professor Raad had een binnenpretje aan de buitenkant.
Na zijn afscheid op vrijdagavond was hij op maandagochtend gewoon weer op kantoor verschenen, waardoor het bestuur van zijn advocatenkantoor zich genoodzaakt zag een nieuw afscheid aan te kondigen, ditmaal in de vorm van een receptie met sprekers om het definitieve karakter te benadrukken.
De eenenzeventigjarige professor, die er altijd al een beetje uitzag alsof hij de weg kwam vragen, had zich de rest van de werkweek wat stuurloos gevoeld. Toch kon hij nu een binnenpretje niet onderdrukken: nog nooit had iemand op kantoor een tweede afscheid gekregen.”

Spelen met woorden
Een wonderlijke mix van ‘spelen met woorden’, droog aandoende humor en een zinnetje over een binnenpretje dat in een kinderboek had kunnen staan. Die stijl leest in het begin plezierig weg, maar na een paar hoofdstukken zou deze lezer toch meer solide uitingen zien. De kapstok van het verhaal beloofde voldoende: een gescheiden gezin gaat elke zomer naar Zuid-Frankrijk om net te doen alsof alles nog bij het oude is. Behalve de vader, professor Raad.

Boekenkrant

De professor gaat zijn eigen gang, voor hem geen aanpassingen in zijn gedrag. De rest van het gezin speelt ‘gelukkig gezinnetje’. Zij houden zich aan de ongeschreven regels die voorschrijven dat er niks aan de hand is. De prof daarentegen doet zijn ding en geniet volop van de sfeer in Zuid Frankrijk, de uitstekend voorziene terrasjes en het prettige klimaat. Voor hem is het een echte vakantie, in tegenstelling tot hoe zijn familieleden dat ervaren.

Genoeg stof voor een strak verhaal, maar daarvan is hier dus geen sprake. In een langzame kabbeling van kinderlijke, nogal woordspelige taal met te veel flauwe grapjes (sorry Sebastiaan) is het regelmatig geen plezier meer om door te lezen, maar eerder een tandenknarsende opgave. Hier spreekt bijvoorbeeld Karin:

“’Daar zitten we dan,’ zei Karin. ‘Aan hetzelfde tafeltje als altijd. En toch is alles anders. Ik vind het wel gek hoor, hoe alles maar doorraast. Ik bedoel, het is amper twee avonden geleden. Dat had ik na de dood van onze jongste ook. Hoewel ik het eigenlijk wel fijn vond, geloof ik, dat alles maar doorging…”

Verteltechnisch niet juichend
Verteltechnisch niet hemelhoog juichend, maar gelukkig helpt het tover- en kernwoord van deze historie: ‘Olifantenpaadjes’. Niet te verwarren met de in de politiek zo geliefde geitenpaadjes. De olifanten volgens van Dale: ‘Een olifantenpaadje is een niet-officieel pad om een route in te korten; figuurlijk: snelle oplossing bij een opgelegde beperking’

Ikzelf mag ook graag gebruikmaken van snelle oplossingen bij opgelegde beperkingen. Deze familieleden niet. Hier is men erop gebrand het aloude protocol van een happy family in stand te houden, dus houdt men die schijn op. En daar horen olifantenpaadjes niet bij.

Voor het eeerst gepubliceerd op Bazarow Ook verschenen op Nico’s recensies en TikTok

Leesadvies voor jongeren

Behoorlijk melig familieverhaal met morele issues