28 september 2023 zijn de winnaars van de Gouden Griffel en het Gouden Penseel bekendgemaakt. Misjka van Edward van de Vendel en Anoush Elman is bekroond met de Gouden Griffel. Een kleine geschiedenis van de mens door dierenogen van Joukje Akveld is bekroond met het Gouden Penseel. De winnaars zijn bekendgemaakt in de aanloop van de Kinderboekenweek van 4 tot en met 15 oktober.
De auteurs van Misjka, Van de Vendel en Elman werden donderdag verrast met het nieuws tijdens een schoolbezoek aan Utrecht. Na veertien Zilveren Griffels ontvangt Van de Vendel voor Misjka eindelijk zijn allereerste Gouden Griffel. Illustrator Annet Schaap ontving eerder al een Zilveren Griffel voor dit jeugdboek. Ook wonnen de makers begin dit jaar samen De Boon voor kinder- en jeugdliteratuur voor Misjka.
Van de Vendel was basisschoolleerkracht voordat hij fulltime auteur werd. Hij schreef romans voor kinderen en jongeren, poëzie, non-fictie en prentenboeken. Ook vertaalde hij een groot aantal kinderboeken. Voor zijn boeken ontving hij diverse prijzen en zijn boeken verschijnen in meer dan vijfentwintig landen.
Anoush Elman (1989) is het pseudoniem van Ramin Kawous. Hij werd geboren in Kabul, Afghanistan, en kwam op zijn twaalfde met zijn ouders, broers en zusje naar Nederland. Hier was het gezin zeven jaar in afwachting van een verblijfsvergunning. Elman studeerde toegepaste psychologie en is inmiddels wetenschappelijk onderzoeker bij Pharos.
Misjka gaat over Roya die met haar ouders en broer een huis in Nederland krijgt. Roya vindt dat daar een huisdier bij hoort. Het wordt een schattig dwergkonijntje en ze noemt het Misjka. Roya begint aan Misjka te vertellen over de vlucht uit haar land, maar ze beseft dat ze daar zelf lang niet alles over weet. Op een dag is Misjka opeens verdwenen. Het verhaal is gebaseerd op ware gebeurtenissen uit Elmans leven. Eerder schreven Van de Vendel en Elman ook al een jeugdboek over Elmans leven, De gelukvinder.
De Griffeljury van 2023 zegt over Misjka: ”Van de Vendel en Elman schetsen een ontroerend beeld, waarin de liefde van de gezinsleden voor elkaar én voor hun huisdier duidelijk voelbaar is. Misjka is een actueel en ontroerend familieverhaal, subliem en op pakkende wijze geschreven.”
De Griffeljury bestond dit jaar uit Ernestine Comvalius (voorzitter), Kim Blackburn, Emma Eigenraam, Jaap Friso, Thomas Hardie, Susan Venings en Joan Windzak.
Een kleine geschiedenis van de mens door dierenogen Illustrator Djenné Fila werd ‘overvallen’ door het nieuws tijdens het inrichten van een expositie over haar werk in Arnhem. Fila stond al op talloze shortlists, maar wint met het Gouden Penseel haar eerste prijs.
Een kleine geschiedenis van de mens door dierenogen is een non-fictie jeugdboek waarin auteur Akveld dertig dieren uit de wereldgeschiedenis koos die elk op een andere manier in relatie tot de mens staan. Op de boekomslag staat: “Vanaf het allervroegste begin loopt er een spoor van dieren door onze geschiedenis. Ze zagen de eerste mens in Afrika. Ze renden voor hun leven toen hij een jager bleek te zijn, en toen hij zich settelde als boer trokken zij de ploeg.” Akveld neemt je mee van de gedomesticeerde alpaca’s op de Peruaanse hoogvlakten naar een IJslandse baai waar een gevangen orka zijn vrijheid terugkrijgt.
De Penseeljury zegt over Een kleine geschiedenis van de mens door dierenogen: “Dat is wat je wilt bij het toekennen van het Gouden Penseel: dat illustraties niet alleen een artistieke waarde uitstralen en vernieuwend zijn, maar dat ze in combinatie met de tekst ook een toegevoegde waarde hebben.”
De Penseeljury bestond dit jaar uit Peggy Brandon (voorzitter), Rozemarijn Blankestein, Niels van Maanen, Loes Reichenfeld en Esmee Schenk de Jong. Schenk de Jong overleed maart dit jaar.
De winnaars van de Gouden Griffel en het Gouden Penseel krijgen ieder 10.000 euro. De prijzen worden vanavond 29 september bekendgemaakt tijdens het Kinderboekenbal.
–
Laura van de Bult