Van revolutionair tot keizer van Rome
[Signalering] Goldsworthy wil Augustus’ levensverhaal schrijven “alsof het de biografie van een moderne staatsman betrof.” Daartoe ontbreken echter de noodzakelijke primaire bronnen. In deze chronologisch geordende levensbeschrijving laat hij zien wat we weten en vooral niét weten over de eerste keizer van Rome en zet een aantal duidelijke accenten. Zo relativeert hij de gangbare tegenstelling tussen Augustus en Julius Caesar. Terecht wijst hij erop dat Augustus zich nooit van zijn adoptievader distantieerde. Terwijl moderne historici de jonge krijgsheer meestal als Octavianus aanduiden, noemt Goldsworthy hem consequent Caesar, de naam die hij zelf gebruikte.
Ambitie was de drijvende kracht achter de machtsgreep en machtuitoefening van Augustus. Het principaat was niet het resultaat van langetermijnplanning maar van improvisatie. Eenmaal alleenheerser zette Augustus zich in voor het algemeen belang. Hij pretendeerde op basis hiervan zijn verheven positie in de staat te verdiend te hebben. Historici hebben altijd moeite gehad de beide levensfasen van de meedogenloze krijgsheer en Vader des Vaderlands met elkaar te verbinden. Ook Goldsworthy’s chronologische aanpak kan in dit opzicht niet geheel overtuigen. Als feitelijk onderbouwd en goed leesbaar levensverhaal is zijn biografie desondanks alleszins geslaagd.
—
Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine