Indringend, overtuigend, spannende thriller met indrukwekkende personages
[Dubbelrecensie] Charles: Michael Berg behoort tot de beste thrillerschrijvers van Nederland. De zeven thrillers van zijn hand die eerder verschenen, zijn zonder uitzondering van hoge kwaliteit. Publieke erkenning kreeg Berg toen zijn Nacht in Parijs in 2013 de prestigieuze Gouden Strop won.
In zijn nieuwste thriller Broertje spelen twee verhaallijnen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben doch tegen het einde op een prachtige wijze ineengevlochten worden. Het begint al meteen met een uiterst actueel thema. Zeer realistisch wordt beschreven welke menselijke drama’s daarbij kunnen spelen.
Patrice: Lotte Pradel is een publiek figuur en succesvol cabaretière. Ze trekt volle zalen met haar uitgesproken, linkse mening en mijdt geen enkel onderwerp. In het verleden heeft ze diverse maatschappelijke zaken op de korrel genomen en daarmee geregeld haar aandeel geleverd aan een publieke discussie. Het kan Lotte niet zoveel schelen. Ze heeft een mening en die zal ze melden ook. Dat heeft ook een rol gespeeld in de beslissing dat ze sinds jaren geen contact meer heeft met haar vader. Frans Oudekerke is oud-politicus en heeft voor zijn plotselinge pensioen een turbulente periode gekend in zijn carrière. Lotte had daar, uiteraard, ook een mening over en die stak ze niet onder stoelen of banken.
Charles: Dan wordt de lezer onontkoombaar de hoofdlijn van het boek ingetrokken. In het Franse plaatsje Seillans worden op een landgoed drie doden gevonden. Het gaat om een echtpaar en een aanvankelijk onbekende vrouw. Zij zijn op beestachtige wijze omgebracht, en enkele gruwelijke details blijven de lezer lange tijd bij.
De bijna gepensioneerde inspecteur Gilles Fillon onderzoekt de zaak, samen met onder meer zijn onuitstaanbare collega Joël Mériguet. Deze laatste wordt door Michael Berg zó fraai getypeerd dat de lezer al snel een diepgaande hekel aan hem heeft. De verdenking van de Franse politie valt al snel op de ook op het landgoed wonende Felix Oudekerke, een zwaar autistische jongen. Hij is de zoon van de vermoorde man, een Nederlandse oud-minister van Justitie.
Patrice: Oudekerke woont met zijn tweede vrouw en zijn zoon Felix al jaren teruggetrokken in de stilte van Zuid-Frankrijk. Het is precies daar, op die idyllische plek, waar zich een afschuwelijk scenario afspeelt. Wanneer Lotte in de aanloop naar haar nieuwe show uit Frankrijk een telefoontje krijgt is ze dan ook zeer verbaasd. Ze krijgt niet veel informatie maar het is al snel duidelijk dat er zich op het landgoed van haar vader een drama heeft afgespeeld en dat haar autistische broertje als hoofdverdachte vastzit. Première of niet, ze laat alles vallen en reist af naar Zuid-Frankrijk. Lotte weet niet veel op dat moment maar ze is stellig overtuigd van haar broers onschuld.
Charles: Als zijn zus Lotte Pradel, een cabaretière die naam maakt in Nederland, hoort dat haar broertje verdacht wordt van drievoudige moord, vertrekt zij onmiddellijk naar Frankrijk. Zij gelooft niets van de verdachtmakingen.
Er ontspint zich een boeiend verhaal als Lotte probeert de onschuld van Felix te bewijzen. Alle schijn keert zich echter tegen hem. Interessante karakters verschijnen op het toneel en enkele belangwekkende maatschappelijke thema’s verlevendigen het verhaal nog verder. En ook verrassende plotwendingen zijn aan de orde van de dag.
Patrice: Inspecteur Fillon loopt aardig tegen zijn pensioen aan. Hij is moe, heeft thuis enorme zorgen om zijn geliefde Marie en kan zich niet vinden in de veranderingen op zijn werk. Vooral zijn irritante en hielenlikkende assistent Mériguet haalt het bloed onder zijn nagels vandaan. Toch moet hij zich hier overheen zetten wanneer de moorden op het landgoed aan Fillon en zijn team worden toegewezen. Eenmaal op de plaats delict valt hij van de ene verbazing in de andere. Niet eerder werd hij geconfronteerd met zulke gruwelijkheden maar ook heeft hij al heel snel het overtuigende gevoel dat er dingen niet kloppen. En op zijn gevoel kan Fillon eigenlijk altijd wel rekenen. Wanneer hij met Lotte en Felix in contact komt neemt het onderzoek een totaal andere wending dan verwacht en blijkt dat niet alleen Fillon op zijn gevoel afgaat. Alleen zorgt dat wel voor enorme problemen nu.
Charles: Intussen is er ook afgewogen aandacht voor het privéleven van inspecteur Fillon. Hij staat aan het einde van zijn carrière en zijn echtgenote Marie is ernstig ziek. Prachtig beschrijft Berg hoe Marie onvoorwaardelijk alle ruimte laat aan haar man in diens intensieve speurwerk. De lezer proeft hier ontroerend echte liefde.
Patrice: Met een vloeiende schrijfstijl en prachtige sfeerschetsen neemt Michael Berg je mee naar het zonnige zuiden. Aldaar raak je betrokken bij de hoofdpersonages en leef je intens mee met de ontwikkelingen die plaatsvinden. Zowel Felix als Lotte maar zeker ook Fillon zijn sterke personages die enorm aanspreken. Felix is autistisch en raakt je als lezer vol in je hart met zijn wanhoop, verwarring en niet te plaatsen emoties en gevoelens. Je hebt oprecht met hem te doen. Maar dat geldt ook voor Fillon. De sympathieke, typisch Franse politieman die zijn intuïtie niet kan negeren maar aan alle kanten tegenwerking ervaart. Wat doet Michael Berg dit overtuigend en wat zijn de personages mooi uitgewerkt. Het allermooiste vond ik de gesprekken tussen broer en zus. In alle wanhoop probeert Lotte de vinger op de zere plek te leggen en te achterhalen wat er toch is gebeurd. De bewijzen tegen Felix lijken onomstotelijk maar ook bij Lotte speelt haar intuïtie een grote rol, zelfs na al die jaren dat ze haar broertje niet heeft gezien. Ze gelooft niet dat hij de moorden gepleegd heeft. Het is alleen zo moeilijk om informatie te filteren tussen kilometerstanden en liedjes van ABBA door. Je kunt het niet helpen dat je zo nu en dan ook wel moet glimlachen om de gewoontes van Felix die dan weer wanhoop bij Lotte teweegbrengen. Wanneer de emoties van Felix de controle overnemen en er voor Lotte niets anders opzit dan hem daarin te volgen, raken ze alleen maar dieper in de problemen. Het is bewonderenswaardig hoe Lotte zich inzet voor het belang van Felix, ondanks haar vragen en het uitblijven van antwoorden. Want bij Felix werkt het stellen van veel vragen alleen maar averechts. Ze zal haar geduld moet bewaren en rust moeten creëren om überhaupt een reactie van haar broertje los te krijgen. Maar rust is hun in deze situatie niet gegund.
Charles: De ontknoping van het verhaal is heftig en verrassend. Zij wordt beeldend beschreven en laat bij de lezer enkele vragen achter die naar eigen believen kunnen worden beantwoord. Michael Berg is allang een gelouterd schrijver. Zijn schrijfstijl is helder en onberispelijk. Hij weet de gebeurtenissen in kernachtige taal beeldend te maken. Zijn woordgebruik is ongecompliceerd en dat maakt het de lezer heerlijk gemakkelijk. Dat is fijn als het verhaal zo intrigerend is dat de lezer wordt opgeslokt. En dat gebeurt met Broertje. In het verhaal zijn duidelijk enkele autobiografische elementen verweven. En dat gebeurt op een integere en ontroerende manier. Vooral de problematiek van zwaar autisme komt op indrukwekkende wijze in volle omvang over het voetlicht. Berg verdient (ook) daarvoor alle respect. De plot van het verhaal is bijzonder en verrassend.
Patrice: De titel van dit bijzondere verhaal heeft meerdere betekenissen. Want het gaat niet alleen over Felix als het broertje van Lotte. Nee, er is een tweede verhaallijn waarin vluchtelingen Amin en Mustafa een rol spelen. Een subtiel maar tegelijkertijd verpletterend actueel verhaal dat in dit boek is verwerkt. Het verhaal van vooral Amin is keihard, indringend en op het onmenselijke af. En het is voor een tijdje ook niet helemaal duidelijk wat het te maken heeft met dat van Lotte en Felix. Gaandeweg komen de twee verhalen heel mooi samen en dan valt alles op zijn plek. Beklemmend en ook indrukwekkend gedaan dit. Michael Berg weet keer op keer te fascineren met zijn verhalen. Maar eerlijk is eerlijk, de combinatie waarvoor hij nu gekozen heeft is een voltreffer. Vier bijzondere personages maken dit verhaal maar de rollen van Mériguet en Marie mag je zeker niet worden vergeten. Een grote rol is niet altijd allesbepalend, want zie hier deze twee. Het zijn mooie personages die van belang zijn voor de wendingen in dit verhaal maar ook ter ondersteuning van de hoofdpersonages.
Charles: Twee kritische kanttekeningen mogen niet ontbreken. Ten eerste valt op dat de schrijver zeer vaak twee van de meest gebruikte schuttingwoorden bezigt. Over het meest voorkomende woord denkt Lotte zelf op bladzijde 150:
“Ik gebruik het woord te onpas en te onpas, maar nu drukte het precies uit hoe ik me voelde.”
Het lijkt een tendens in boekenland om – parallel aan de voortgaande maatschappelijke verruwing – steeds meer enigszins ruw taalgebruik te hanteren. Opmerkelijk genoeg lijkt het woord ‘kut’ (daar gaat het in casu vooral om) in het boek niet zelden functioneel, maar toch … Ten tweede lijkt het enigszins onwaarschijnlijk dat Lotte en Felix ongehinderd kunnen rondwaren in de buurt van de plaats delict. Deze twee opmerkingen verhinderen niet dat het boek een hoge waardering krijgt. Het verhaal is vanaf het begin boeiend en laat de lezer niet meer los. Broertje is een zeer goede thriller.
Patrice: Toch zijn er ook een paar kleine dingetjes opgevallen waardoor Broertje geen vijf sterren scoort. Er zijn een aantal onwaarschijnlijkheden vanaf het moment dat Lotte en Felix elkaar ontmoeten op het politiebureau. Wat daarop volgt is namelijk niet aannemelijk. Het is ondenkbaar dat de politiemacht, met hulp van alle camera’s en het volgen van bijvoorbeeld PIN-transacties, het niet lukt om de twee weer op het bureau te krijgen. Ook het feit dat de plaats delict, meerdere malen, vrij begaanbaar is lijkt niet voor de hand liggend. Wat de bijdrage van het militair oefenterrein is, behalve de geluidsoverlast, is ook niet duidelijk geworden. Kleine dingen maar wel opvallend. Ondanks bovengenoemde puntjes alleen maar lof voor dit prachtige verhaal. Indringend, overtuigend, spannend en nogmaals; met indrukwekkende personages. Een absolute aanrader, dit broertje laat je niet koud!
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren.
