Spannende relationele puberthriller
[Recensie] Carry Slee heeft geen introductie nodig. Met de ziljoenen boeken die ze schreef, is ze misschien wel de meest bekende kinderboekenschrijfster in ons landje. Met een intimiderende productie is ze in kinderboekenland een begrip.
Dit is haar nieuwste jeugdboek: De toegift, die we in deze special bespreken.
Fake! is behalve een prachtig tijdsgewrichtaanduidend woord, ook een hippe titel. Die de lading dekt ook nog, maar daar komen we zo. We slaan Fake open. En noteren meteen een tip voor de beginnende lezer: maak een stamboom.
Je weet wel, een getekend schema met allemaal namen die met elkaar in verband staan. Dat is handig want vanaf het begin schieten de namen van verschillende figuranten in het boek over de bladzijden. Het zijn er veel en het duurt even voor je weet op welke plek ze horen en wie met wie een relatie heeft, of een haatverhouding. Die informatie is nodig om het verhaal zonder al te veel terugbladeren te kunnen volgen.
Zoals we gewend zijn, trekt Carry de lezer vanaf de eerste zin het boek in. Twee jongeren, Levi en Mila, gaan naar de schouwburg voor een optreden van vriendin Olivia en haar tegenspeler Emiel. Ze willen liever niet dat Max ook komt, want Olivia wil geen verkering met hem. Ook Ruben met zijn camera komt aanlopen. Dat zijn in dit eerste hoofdstuk al zes namen.
Vlot springt de vertelling van het ene naar het andere personage en belicht hun relatie. Meisjes kijken naar jongens, jongens op hun beurt doen hun best de aandacht van de meisjes te krijgen. De lucht is gevuld met hormonen. Puberbreinen maken overuren om alle opspelende emoties te verwerken en de relaties komen al snel onder spanning te staan.
In haar altijd soepele stijl weeft Slee de emotionele achtbanen van de jongeren door het goedlopende verhaal. De dialogen doen natuurlijk aan, de figuranten zijn levensecht. Ook moeilijke situaties worden niet vermeden, zoals de aan drank verslaafde moeder van Max. Het verdriet dat Max om haar drankzucht heeft, is niet overdreven maar prima invoelbaar neergezet:
“’Mam, laat die drank nou staan,’ zegt hij als hij binnenkomt. ‘Je was zo goed begonnen. Ik was juist zo trots op je.’
‘Laat mij maar, Max, mijn leven is kapot.’ Ze praat weer met een dubbele tong. Hij kijkt naar de al bijna lege fles wijn.
‘Je moet wat voor me doen,’ zegt ze. ‘Ik heb geen wijn meer.’
‘Je hebt genoeg gedronken,’ zegt Max.
‘Er staat nog wijn in de kelder. Dat heeft je vader daar opgeborgen. Wil jij een paar flessen omhoog sjouwen?’
‘Mam, ik vind het al heel erg dat je drinkt. Je gaat kapot aan die fucking drank. Ik hou van je. Je kunt toch niet van mij verwachten dat ik die klotewijn voor je haal?’”
Het bereiken van een geloofwaardig plot is wat wankeler: er zijn een paar minder geloofwaardige twists in het proces daarnaartoe, maar daar zeuren we niet over. Het vervlechten van actuele gebeurtenissen (fake news, polarisatie, zinloos geweld) met de toch emotionele wereld van pubers is dan weer wel uitstekend gelukt. Met één zin wordt de invloed van haatmail gekarakteriseerd: “Ze maken Levi echt kapot met woorden.” Als lezer wil je zo snel mogelijk doorlezen tot de ontknoping.
Vergeleken met de drie autobiografische boeken van Slee is dit een totaal ander boek. Die autobio’s zijn somber, neerdrukkend door de gevaarlijke en onbegrijpelijke wereld waar de jonge hoofdpersoon zich in moest zien te handhaven. Zowel vader als moeder was onbetrouwbaar. Het is goed hier te kunnen constateren dat haar schrijfvaardigheid daardoor niet fataal is beïnvloed. Anno 2021 voelt ze de doelgroep waarvoor ze schrijft, nog altijd feilloos aan. Kudo’s voor deze grande dame van de lekker leesbare jeugdboeken.
—
Ook verschenen op Nico’s recensies
