"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie: In de ban van de ring 1: De reisgenoten

Maandag, 6 november, 2023

Geschreven door: J.R.R. Tolkien
Artikel door: Roxan Smit

In de ban van de ring is het beroemdste fantasy verhaal dat ooit uitgebracht is

In de ban van de ring bestaat uit drie delen, deel 1: De Reisgenoten, deel 2: De twee torens en deel 3 De terugkeer van de koning. De boeken zijn zowel als trilogie te lezen als in één geheel. Tolkien wilde zelf dat het verhaal als één boek uitgebracht werd. Maar dat wilde de uitgever destijds niet, dan werd het boek te dik. Tegenwoordig zijn beide versies verkrijgbaar. Deze recensie gaat over het begin van het verhaal genaamd De Reisgenoten. Frodo begint samen met zijn metgezellen aan een grote reis waarbij ze tal van gevaren, nieuwe culturen, ongelooflijke werelden en fascinerende volkeren tegenkomen.

Hobbits
Het verhaal speelt zich af in Midden-Aarde. In deze door Tolkien gecreëerde wereld wonen onder andere Hobbits, dwergen, tovenaars, orks en elven (in Tolkien’s wereld niet met een f, maar met een v geschreven) Deze fantasierijke rassen kennen de meesten wel. Maar wat zijn Hobbits? Hobbits, ook wel Halflingen genoemd, wonen sinds het einde van de Derde Era vooral in de Gouw. Hobbits zijn kleine, vrolijke wezens die veel eten, drinken en pijpkruid roken.  Ze zien er rondbuikig uit, hebben grote harige voeten en houden vooral van rust en vrede en bovenal niet van avonturen. Behalve de Baggins en de Toeks, die Hobbits raken telkens weer in een avontuur verzeilt…

De Gouw
De Reisgenoten begint in De Gouw. De Gouw wordt beschreven als een plek waar alles goed, rustig en gemoedelijk is. Hier is geen oorlog, hier worden geen gemene politieke spelletjes gespeeld en er is geen verlangen naar macht. Tolkien weet met zijn beschrijvingen ervoor te zorgen dat De Gouw voor zowel de personages als de lezer als een veilige thuishaven voelt. Dit geschetste beeld legt later een krachtig contrast bloot tussen de vredige Gouw en de rumoerige grote steden, waar de hoofdpersonages regelmatig verlangen naar thuis, waar alles nog goed was.

111e verjaardag
Het eerste hoofdstuk is gevuld met enthousiaste Hobbits, die het alleen nog maar over de 111e verjaardag van Bilbo Baggings, het hoofdpersonage uit Tolkien/’s andere boek De Hobbit, hebben. De gesprekken van de Hobbits zitten vol met gedichten, liedjes en véél familiegeschiedenis. Hoewel de liedjes en gedichten leuk geschreven zijn, leest de familiegeschiedenis als een flinke kluif waar je doorheen moet bijten. 

Foodlog

Richting het einde van het hoofdstuk is de dag van Bilbo’s 111e verjaardag dan eindelijk aangebroken. Het feest wordt zoals vele andere dingen in het boek uitgebreid beschreven. Ook zitten er hier en daar een aantal referenties in naar het boek De Hobbit. Zoals het vuurwerkspektakel van de grote draak die verwijst naar Smaug, de draak die Bilbo en de dwergen verslagen hebben. Dit is erg leuk voor de trouwe lezers van Tolkien. 

Het feest eindigt met een grote verrassing. Bilbo verdwijnt in het niets als hij klaar is met zijn speech. Niemand snapt waar hij naartoe is en hoe hij de verdwijntruc gedaan heeft, behalve tovenaar Gandalf. Gandalf voert daarna een lang gesprek met Bilbo en belooft Frodo, het jongere neefje van Bilbo, alles uit te leggen. Gandalf en Bilbo nemen dan afscheid van elkaar. 

De Ene Ring
Frodo reageert logischerwijs erg verrast wanneer hij hoort dat hij Balingshoek, hun huis en ‘De Ene Ring’ erft. Het wordt nog erger voor de jonge Hobbit wanneer Gandalf een tijd later terugkeert naar de Gouw en hem de waarheid onthult over De Ene Ring. Deze Ring is door de duistere heer Sauron gesmeed en heeft zoveel macht dat vrijwel iedereen die ermee in aanraking komt ervan in de ban raakt en tot het kwade verleid wordt. Behalve Hobbits want die blijken bestand te zijn tegen de verlokkingen van de kwade krachten. En om die reden accepteert Frodo met tegenzin De Ene Ring naar de elven in Rivendel te brengen, want anders komt de vijand naar de Ring zoeken en loopt de Gouw in gevaar. Maar ondanks de dreiging neemt Frodo uitgebreid de tijd om zijn vertrek voor te bereiden, maanden zelfs. Dit is wel het meest verwarrende deel in het boek: eerst lees je hoe gevaarlijk De Ene Ring is en dat de vijanden snel zullen komen zoeken, maar tegelijk kiest Frodo ervoor om nog maanden te blijven hangen in De Gouw.

Tom Bombadil 
Het verhaal begint op gang te komen wanneer Frodo daadwerkelijk De Gouw verlaat. Zijn Hobbit vrienden Meriadoc Brandebok, Peregrijn Toek en tuinman Sam Gewissies gaan met hem mee op avontuur. Onderweg naar Rivendel ontmoeten ze onder andere Tom Bombadil en Aragorn. Tom Bombadil is een heerlijk, mysterieus beschreven karakter. Het is echt zonde dat hij alleen in het begin van het eerste boek voorkomt. De verhalen, liedjes en reddingsacties die het personage met zich meebrengt zijn een genot om te lezen. 

Rivendel
In Rivendel vindt een belangrijk moment voor het verhaal plaats: de bijeenkomst van de Raad van Elrond. Tijdens deze bijeenkomst wordt het Reisgenootschap samengesteld, bestaande uit leden van alle vrije volkeren van Midden-aarde: Elf Legolas, dwerg Gimli, tovenaar Gandalf, mens Boromir, Dúnadan Aragorn en de vier Hobbits. Hun taak is om Frodo te begeleiden naar de Doemberg in Mordor om De Ene Ring te vernietigen.

Tijdens de grote reis beleeft het Reisgenootschap het ene na het andere avontuur, maar de groep valt uiteindelijk door alle gebeurtenissen uiteen.

Geen spijt
Het is wonderbaarlijk hoe gedetailleerd Tolkien Midden-Aarde en alles wat daarin leeft en gebeurt weet te beschrijven. Het eerste boek begint meteen al met erg veel world building en daar moet je wel van houden. Sommige stukken zijn aan de langdradige kant en soms vraag je je af of het echt nodig is om elk steentje en elk blaadje te beschrijven, maar uiteindelijk is het antwoord op die vraag: ‘ja’. De wereld is prachtig beschreven, de personages en motieven goed uitgewerkt en je merkt echt dat Tolkien zijn tijd nam om alles zo zorgvuldig mogelijk op te schrijven. Dus neem op jouw beurt de tijd om alles zorgvuldig te lezen. 

In de ban van de ring: Deel 1 De Reisgenoten is een fantasy boek dat je minstens een keer in je leven gelezen moet hebben. 

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow