"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie YA-fantasy: Raven 4

Woensdag, 7 februari, 2024

Geschreven door: Miriam Borgermans
Artikel door: Johan Klein Haneveld

Spannende en maatschappijkritische wereld

Een recensie van het zevende deel van een serie heeft niet als doel lezers over te halen het boek te lezen – want wie de eerste zes boeken tot zich heeft genomen, zal dit boek toch wel aanschaffen. Vooral omdat we nu toch echt richting het einde gaan. Borgermans weet ook steeds op een cliffhanger te eindigen en omdat ze vervolgens in het volgende boek van hoofdpersoon wisselt (dat maakt dat dit zevende deel in de reeks de titel Raven 4 draagt) blijft je nog meer in spanning. De omstandigheden in dit verhaal zijn bovendien zo duister en de toekomst zo beklemmend dat je bijna niet gelooft dat het goed kan aflopen. Dus wil je weten hoe het verder gaat.

Register
Wie tot hier heeft gelezen weet bovendien dat Borgermans een leuke schrijfstijl heeft. Ja, dit is een Young Adult-roman, wat in dit geval betekent: vlotte, korte zinnen, zonder ingewikkelde constructies en een niet al te ingewikkeld register. Maar ze schrijft niet eenvoudig omdat ze niet anders kan – dat bewijzen haar fraaie metaforen en verbeeldingsvolle beschrijvingen wel (al zijn die in deze latere delen voor mijn gevoel wat ingetogener dan in bijvoorbeeld Raven 1 – of ik ben er zelf meer aan gewend geraakt). Mijn ervaring met alle delen tot nu toe was dat ik er doorheen vloog – ook hier weer. De boeken zijn ook steeds goed verzorgd – hier is goede redactie op verricht en ik vond maar een paar missende woordjes.

Dient zo’n recensie dan om lezers te vertellen wat ze kunnen verwachten? Omdat wie tot hier gekomen is het boek toch wel leest, wil ik niet teveel verklappen. We weten dat Raven in Alfa terecht is gekomen en nu schept ze daar nieuwe allianties. Ze wil een slavenleger vormen, maar moet ondertussen niet de aandacht trekken van Satu, of andere genoten.

Kapitool
Waarom dan een recensie? Vooral om de dialoog rond deze serie in gang te houden en samen met andere lezers te reflecteren op het boek en zijn plaats in de serie. Ook al zal het niemand afschrikken dit boek te lezen, zoals ik al uitlegde, noem ik hier daarom naast positieven, ook wel een paar kritiekpuntjes. De wereld in Alfa was heel verbeeldingsvol tot leven gebracht. En anders dan het Kapitool in de Hunger Games-reeks (die een belangrijke inspiratiebron lijkt te hebben gevormd!) is het ontstaan van deze realiteit wel geloofwaardig – en geworteld in huidige ontwikkelingen rond social media en grote bedrijven aan wie we onze privacy verkopen om vermaakt te worden. Dit is gekoppeld aan klimaatverandering en ‘fake news’.

Boekenkrant

Boog
Borgermans heeft hier goed over nagedacht, zo blijkt. Maar wat ik minder geloofwaardig vond, was dat Raven, die eigenlijk illegaal in Alfa verblijft, iedereen een rad voor ogen weet te draaien. Ze kent de tradities niet, houdt zich niet aan de regels, maar weet toch zonder problemen van alles voor elkaar te krijgen en tot in de hoogste kringen door te dringen. Uiteindelijk lijkt ze dan toch iemand te hebben getroffen die haar doorheeft, maar die kiest dan onverwacht haar kant. Ik vond het niet geloofwaardig. Dat Katniss zich staande wist te houden in de arena kon ik geloven, omdat ze eerder goed wist om te gaan met pijl en boog en ervaring had in een wilde omgeving. Maar Raven heeft geen ervaring die haar kon voorbereiden op deze omgeving.

Missie
Ook geloofde ik niet dat Patrice, die volledig achter Alfa staat, haar zo lang een onderkomen biedt, vooral niet als ze zijn bezittingen kapot maakt en zich niet houdt aan zijn instructies. Dat ze hem inspiratie biedt als modeontwerper vond ik ook wat vergezocht. Ja, ze vindt zichzelf niet veel waard, en sommige anderen zijn boos op haar, maar dat blijkt uiteindelijk een misverstand. Wat ik wel goed vond aan het karakter, was dat Raven haar liefdesleven ziet als ondergeschikt aan haar missie om de slaven te bevrijden. Dat is in sommige YA-vertellingen wel anders. Ook zijn er in het plot enkele onverwachte ontwikkelingen en blijken sommige karakters anders dan ik in eerdere boeken dacht. Het klopt echter wel met hun beschrijving in die boeken en dat betekent dat Borgermans het goed heeft uitgevoerd. Aan de zegetocht van Raven komt een einde en het boek eindigt opnieuw met een cliffhanger. Opnieuw ben ik heel benieuwd wat er gaat gebeuren en ik kijk dan ook heel erg uit naar het volgende deel!

Maatschappij
Deze reeks blijft een hoogtepunt in de Nederlandse SF – toegankelijk geschreven, maar ook goed doordacht en doortrokken van bezorgdheid om de maatschappij, zonder dat het het verhaal teveel ondersneeuwt.

Ook verschenen op Hebban