Jeugdherinneringen
Dit boek De vervlogen tijd is een feest van herkenning voor iedereen vanaf ongeveer 60 jaar. De sfeer van de toenmalige tijd, toen de 60-plussers van nu nog kind waren, beschrijft niet alleen de herinnering van Wim Daniëls maar staat model voor het algemene, dagelijkse leven van de jaren 60. Dat is gemoedelijk in onze moderne ogen en ook een tikkeltje kneuterig misschien maar het straalt ook ontegenzeggelijk grote geborgenheid uit. Het leven op het platteland was veelal ‘onbedorven’.
Wim Daniëls denkt er met weemoed én opluchting aan terug. In diverse hoofdstukken over huis, straat, dorp, buiten het dorp tekent hij in duidelijke beelden de toenmalige tijd. Wim Daniëls schrijft plastisch, helder en met een dosis humor.
Van teil tot telefooncel
Herkenbaar is de wasbeurt in de teil op zaterdagavond, waarbij de jongste in het gebruikte water van de oudere kinderen zat. Er werd wat warm water bij gegoten maar een laagje drab is onvermijdelijk! Ook het glaasje met sigaretten dat bij een verjaardag op tafel stond, is iets dat nu ondenkbaar is geworden.
Een ander fenomeen was het programma De toestand in de wereld, op zondagmiddag gepresenteerd door de sonore stem van G.B.J. Hiltermann.
Van heel andere orde waren de weckflessen in de kelder, toen dé methode om groente voor langere tijd te bewaren want de koelkast was nog niet algemeen gebruikelijk. Net als Wim Daniëls herinner ik mij de – volkomen nutteloze – kinderlijke bezigheid om nummerborden van auto’s op te schrijven.
Ieder dorp had zijn bijzondere en karakteristieke ‘dorpsfiguren’ en had zijn Dorpsstraat met allerlei winkeltjes die de tand des tijds niet hebben doorstaan, hoogstens is er nog één buurtsuper overgebleven.
Het ‘hoofd van de lagere school’ bepaalde destijds naar welke school je ging want CITO-toetsen waren er – gelukkig? – nog niet.
De telefooncel, waar je kwartjes voor spaarde, heeft het nog lang volgehouden maar is inmiddels overbodig geworden en daarom uit het straatbeeld verdwenen. Ik herinner mij de vaak gehavende telefoonboek en de verschaalde lucht van rokende telefoneerders.
Wim Daniëls is taalkundige en presenteert het tv programma Nederland op film. Samen met Huub Stapel maakte hij de tv serie Het dorp, waarbij ook het gelijknamige boek is verschenen. Verder publiceerde Wim Daniëls Op vakantie, De dikke Daniëls en Familie.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
