Frustraties rond een afscheid
Als Oskar van Bohemen op Schiphol zijn naam hoort omroepen staat hij op en loopt wat gestrest in de richting van de gate van waaruit zijn vliegtuig naar Porto vertrekt, Oskars eerste vakantie sinds jaren. Maar zover komt hij niet. In één seconde speelt zijn leven zich voor zijn ogen af. Dan valt hij neer. Hij sterft zonder van iemand afscheid te hebben kunnen nemen. Zijn ex-echtgenote Elise, zijn drie kinderen Tessel, Moor en Cat zijn ex-af en vaderloos geworden. Maar ze weten nog van niets. Voorlopig wordt Oskar op Schiphol opgeborgen in een keurige koelruimte. Zijn nazaten mogen beslissen wat er met het lichaam gebeurt.
De vader van Heerma van Voss
Wie wél alles weet is de verteller, de schrijver van dit boek. Hij vertelt het verhaal van Oskars leven: zijn liefde voor Elise (Liesje), hoe zijn kinderen reageren en wat hun voorgeschiedenis is. De schrijver van deze familiegeschiedenis is zowel allesweter, als een man die een moeizame relatie had met zijn vader, als kind en ook als volwassene. In Oskar van Bohemen, de overleden hoofdpersoon, is voor kenners Arend Jan Heerma van Voss te herkennen, journalist, schrijver, oud-hoofdredacteur van VPRO Radio en vader van de auteur van deze roman. Arend Jan overleed in 2022, overigens niet op Schiphol maar na een “ordentelijk ziekbed”.
Oscar laat heel wat achter
Het overlijden van Oskar van Bohemen roept bij zijn ex en zijn kinderen verschillende reacties op, afhankelijk van de relatie die ze met hem hadden. Oskar was geen gemakkelijke man, blijkt uit de verhalen. Maar ze realiseren zich terugkijkend dat zij het hém ook niet altijd gemakkelijk maakten. Tessel is een hardwerkende schrijfster die momenteel een writers-block heeft en die zich staande houdt met en ondanks haar moeizame relatie met Henk-Maarten en dochter Clio. Moor leidt een vrijbuitersleven, drijft een wat bedenkelijke handel en leunt op de warme Debbie. Oskars lieveling Cat woont met haar relatie Aiden in New York en doet daar promotieonderzoek op Freud, een veelzeggend onderwerp in dezen. Elise, hertrouwd met de geduldige en immer empathische Cas kan nu pas eindelijk écht afscheid nemen. Maar hoe gieten ze dat in een vorm?
Het afscheid is niet eenvoudig
Het afscheid van Oskar van Bohemen is niet eenvoudig voor zijn kinderen. Cat heeft hem als jongste lang meegemaakt voor zij naar de VS vertrok, Tessel bezocht hem de laatste jaren nog het meest en zag hem ouder worden. Moor botste met hem, vader vond het maar niets dat zijn zoon zo weinig presteerde en de twee zagen elkaar zelden meer. En nu is het toch Moor die bij de crematie wil spreken. Wil hij afrekenen of laten weten dat hij toch van Oskar hield? De alwetende verteller komt uiteindelijk boven water. Als Oskars as wordt verstrooid is de cirkel rond.
Dit is een ‘typisch Nederlands’ boek. Met gewroet in eigen en andermans ziel, veel oog voor details, wijdlopig. Maar ook ironie, onderkoelde humor en vreemde situaties die niet nader worden verklaard.
Heerma van Voss schrijft een knap, stilistisch fraai verhaal. Echt een familiegeschiedenis voor liefhebbers van dit genre.
—
Ook verschenen op Leeskost
