"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Recensie: Veertien dagen

Vrijdag, 19 april, 2024

Geschreven door: Margaret Atwood, Diverse Auteurs
Artikel door: Nico Voskamp

Coronagestuurde novellus

Ook in Amerika legde in 2020 de coronapandemie veel activiteiten plat, maar niet die van The Authors Guild of America. Deze vereniging van schrijvers gebruikte het isolement van corona juist als startpunt voor een literair project. Zesendertig Canadese en Amerikaanse auteurs werkten samen aan een novellus (de oervorm van een origineel verhaal)

Elk van hen schreef een hoofdstuk in de geschiedenis die zich afspeelt op het dak van een flatgebouw in Manhattan tijdens de coronapandemie. In dat tijdsbestek van 14 dagen lezen we de bijdragen van onder veel meer Dave Eggers, John Grisham en Celeste Ng, onder redactie van Margaret Atwood.

Gaaf plan? Zeker.
Uniek? Ook.
Lekker leesbaar? Mwah.
Goed verhaal? Gaat wel.

Lappendekeneffect
Gemengde gevoelens dus over deze novellus. How come? Afturvend is het plan goed en origineel: neem een aantal (bekende) schrijvers en laat ze elke dag (in het boek) een hoofdstuk van een pandemieverhaal schrijven. Zorg voor een goede redactie zodat het doorlopend en liefst nagelbijtend spannend verhaal wordt, geef het uit en maak er reclame voor. Die stappen zijn genomen, en toch leest het boek niet soepel. Dat komt door het , ofwel de verschillende invalshoeken die we als lezer te verwerken krijgen. Om te beginnen de stijl, die uiteraard per schrijver verschilt. Dat zou een leuke zoektocht kunnen opleveren: zoek de schrijver bij de stijl. Heb ik geprobeerd maar het mislukte – zelfs met de namen van de schrijvers achterin het boek op een rijtje, kon ik niet de goede bij de tekst vinden. Sorry daarvoor alvast, schrijvers. (Die links zijn trouwens wel te vinden, voordat je wanhopig het boek in een hoek smijt. Nog verder achterin vind je een lijst schrijvers met daarbij de dag van hun bijdrage).

Hereditas Nexus

Dan kun je nog zoeken op onderwerp en thema, maar omdat alle schrijvers onderdeel van het verhaal zijn, lukt het niet daarmee de specifieke schrijver ergens aan te koppelen. Waag zelf maar eens een poging. Van wie is deze tekst?

“De burgemeester gaf vandaag een persconferentie en raadde iedereen aan om een mondkapje te dragen; het gevolg was dat in het nieuws de hele tijd werd gediscussieerd over mondkapjes, of ze helpen, of ze verplicht moeten worden, en vooral of er genoeg waren voor iedereen, en zo niet, of we dan de mondkapjes niet moeten reserveren voor de dokters en het verplegend personeel. Toen we ’s avonds boven (op het dakterrasNV) kwamen, zag ik dat sommige bewoners het advies hadden opgevolgd en een allegaartje aan mondkapjes hadden geïmproviseerd – sjaaltjes, skikousen, bandana’s.”

Is het grappig als elk hoofdstuk anders is?
Je kunt zeggen dat het juist wel grappig is als elk hoofdstuk anders aanvoelt. Maar toch gaat dat wringen bij de volgende toets der kritiek: de continuïteit van het verhaal. Ook daar draagt die wisselende toon niet aan bij. Anders gezegd: het verhaal wordt rommelig. Er zit geen vaart in; het gaat niet leven. En dat is ook voor een novellus geen plezierige ervaring. Ik realiseer me dat deze beoordeling vrij negatief aanvoelt. Toch is het novella-idee leuk en uniek. Alleen al het feit dat 36 van de betere schrijvers zich uitleven in een hoofdstuk, is het waard om een poging tot lezen te wagen.

O ja, en het fragment was ‘Dag 4’, geschreven door Emma Donoghue.

Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow

Leesadvies voor jongeren

Leuk leesexperiment voor doorbijters.